Görev Süresi:1929-1933 Partisi:Cumhuriyetçi
Herbert Clark Hoover (10 Ağustos, 1874 - 20 Ekim, 1964), Amerika Birleşik Devletleri'nin 31. Başkanıdır.
Hoover 1874 yılında Iowa eyaletinde doğdu. 1891 yılında Kaliforniya'nın ünlü Stanford Üniversitesi'nin ilk açılış yılındaki öğrencilerinden biri oldu. Jeoloji dalında eğitim yaptı. 1895 yılında mezun olduktan sonra maden mühendisi olarak çalıştı. 1. Dünya Savaşı yıllarında açlıktan kırılan Batı ve Doğu Avrupa ülkelerine yiyecek yardımı konusunda öncülük yaptı. 1920-1928 yılları arasında ticaret bakanlığı yaptı. 1928 yılında Cumhuriyetçi Parti'den Başkan seçildi. Başkan olmasında kısa bir süre sonra New York borsası çöktü ve ABD tarihinin en büyük ekonomik krizine saplandı. Bu kriz Hoover'ın bütün başkanlık döneminde devam etti. Genelde Hoover'ın başkanlığı başarısız olarak kabul edilir. Bir sonraki seçimi Franklin D. Roosevelt'e büyük bir farkla kaybetti. Başkanlıktan ayrılmasından sonra 31 yıl yaşadı. Kitaplar ve makaleler yazdı. Kendisinden sonra gelen başkanlara danışmanlık yaptı. 1964 yılında 90 yaşındayken New York kentinde yaşama veda etti.
32-Franklin Delano Roosevelt
Görev Süresi:1933-1945 Partisi: Demokrat
Franklin Delano Roosevelt, (d. 30 Ocak 1882 ö. 12 Nisan 1945) Amerika Birleşik Devletleri'nin 32. başkanı olup en uzun süreyle görevde kalmış olan başkanıdır. ABD halkı tarafından kısaca isminin baş harfleri olan FDR şeklinde anılır. Başkanlığa 4 kez seçilmiştir. ABD tarihinde Roosevelt'in dışında 2 kezden fazla seçilmiş olan hiçbir başkan yoktur. Daha sonraları ABD yasaları değiştirildiği için yürürlükteki yasalara göre bundan sonra da hiçbir başkanın 2 kezden fazla seçilmesi mümkün değildir.
Franklin D. Roosevelt ABD'nin New York eyaletinin çok eski ve zengin bir ailesi olan Roosevelt ailesinin bir üyesi olarak dünyaya geldi. Roosevelt ailesi daha 17. yüzyılda Kuzey Amerika'da henüz İngiliz kolonileri kurulmamış iken Hollanda'dan gelerek New York bölgesinde yerleşmiş bir ailedir. ABD'nin 26. Başkanı olan Theodore Roosevelt de aynı ailedendir ve Franklin D. Roosevelt'in eşi Eleanor Roosevelt'in amcasıdır. Roosevelt I. Dünya Savaşı sırasında Deniz Kuvvetlerinin çeşitli kademelerinde sivil olarak görev yaptı. 1920 yılında ABD Başkan Yardımcılığına adaylığını koydu ama seçimi kazanamadı.
1921 yılında Franklin Roosevelt o dönemde çok büyük salgın halinde olan çocuk felcine yakalandı. Hastalığı yenmesine karşılık bacaklarına gelen felç yüzünden yaşamının geri kalan bölümünde bir daha yürüyemedi. ABD tarihinde özürlü olan tek başkandır. Tekerlekli sandalyesiz bir yerden bir yere gidemiyordu ama ayağa kalkması ve ayakta durup konuşma yapması mümkün oluyordu. 1928 yılında New York eyaletine vali seçilmeyi başardı. 4 yıl valilik yaptıktan sonra da 1932 seçimlerinde ABD'nin 32. Başkanı olarak seçildi.
Roosevelt çok zor bir dönemde başkanlığa gelmişti. Roosevelt işbaşına geldiğinde ABD 1929'dan beri Büyük Buhran adı verilen tarihinin en büyük ekonomik çöküntüsü yaşamaktaydı. Nüfusun % 25'i işsizdi. 2 milyon Amerikalı evsiz barksız kalmıştı. Roosevelt Yeni Düzen adıyla anılan çok yönlü bir yeniden yapılanma programı geliştirdi ve 1930'ların sonuna doğru ABD ekonomisi tekrar rayına oturup, hızla büyümeğe başladı.
[img]http://img402.imageshack.us/img402/6896/franklinrooseveltsignindt4.jpg[/img]
1940 yılında II. Dünya Savaşı patlak verdiğinde Roosevelt'in başkanlığındaki ABD önce tarafsız kaldı. Ancak Japonya'nın Pasifik Okyanusunda ABD'ye ait olan Pearl Harbor adasına saldırmasıyla ABD birden kendini II. Dünya Savaşı'nın içinde buldu. Franklin Roosevelt savaşın hemen hemen tamamında ABD'nin başkanı olarak görev yaptı. İttifak devletlerine Nazi Almanyası, Faşist İtalya ve Japon İmparatorluğu'na karşı liderlik etti. 1945'te savaşın son yılında müttefiklerin üstünlük sağlamağa başladığı bir dönemde aniden hastalanarak görev başında öldü. Yerini o zamanki başkan yardımcısı olan Harry S. Truman aldı. Franklin Roosevelt halen ABD halkının gelmiş geçmiş başkanlar içinde en çok sevdiği 4 başkandan biridir.
[img]http://img402.imageshack.us/img402/7517/imageuo9.jpg[/img]
33-Harry S. Truman
Görev Süresi:1945-1953 Partisi: Demokrat
Harry S. Truman (d. 8 Mayıs 1884 ö. 26 Aralık 1972), Amerika Birleşik Devletleri'nin 33. başkanıdır. Göreve 1945 yılında o zamanki başkan olan Franklin D. Roosevelt'in görev başında ölmesi sonucu başkan yardımcısıyken gelmiştir. Başkanlığı geldiğinde II. Dünya Savaşı'nın son ayları yaşanıyordu. Truman 1945 yılının Ağustos ayında savaşı daha çabuk kazanmak gerekçesiyle Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atılması kararını verdi. Ayrıca 1948 yılında İsrail'in kurulmasını destekledi.
II. Dünya Savaşı bittikten sonra SSCB ve ABD arasında bir kutuplaşma ortamı doğdu. Batı Avrupa ülkeleri 1949 yılında ABD'nin başını çektiği NATO örgütünü kurdular. Doğu Avrupa ülkeleri ise SSCB'nin başını çektiği Varşova Paktı'nı oluşturdular. Böylece Truman zamanında Soğuk Savaş başlamış oldu.
1950 yılında ikiye bölünmüş olan Kore yarımadasında SSCB ve Çin destekli Kuzey Kore kuvvetleri Güney Kore'ye saldırarak büyük bir bölümünü işgal ettiler. Amerika Birleşik Devletleri Güney Kore'yi desteklemek için savaşa girdi. Yeni kurulmuş olan Birleşmiş Milletler'e üye olan 15 ülke de ABD'nin yanısıra savaşa katıldılar. Türkiye bu 15 ülke arasında 5.000'i aşkın askeriyle 4. büyük katılımı oluşturdu. Kore Savaşı Truman'ın geri kalan başkanlığı sürecinde devam etti. Savaş kayıpları devam ettikçe halkın desteğini kaybettiği kanısına vardı. 1952 yılındaki başkanlık seçimlerinden adaylığını geri çekti ve 1953 yılında başkanlığa veda etti.
[img]http://img502.imageshack.us/img502/3390/trumanbh4.jpg[/img]
Truman, SSCB ve yanlısı olan ülkelere karşı ne pahasına olursa olsun mücadele edilmesine gerektiği ilkesine inaniyordu. Bu ilkeye Truman doktrini adı verildi. Bu amaçla Truman II. Dünya Savaşı'ndan sonra Batı Avrupa ülkelerinin ekonomik durumunu düzeltmek amacıyla Marshall Planı denilen bir yardım paketi geliştirdi. Aynı amaçla 1947 yılında Yunanistan'la birlikte Türkiye'ye de 400 milyon dolarlık bir askeri ve ekonomik yardımı öngören ilk Amerikan yardımını başlattı.
34-Dwight David Eisenhower
Görev Süresi:1953-1961 Partisi:Cumhuriyetçi
Dwight D. Eisenhower (d. 14 Ekim 1890 ö. 28 Mart 1969, lakabı "Ike")
İkinci Dünya Savaşı'nda Müttefiklerin Avrupadaki komutanı. Büyük komutan Amerika Birleşik Devletleri 34. Başkanı. Ortadoğu'da uygulanacak stratejilerle ilgili kongreden istediği yetkileri içeren ünlü Eisenhower Doktrini'nin sahibidir. Aynı zamanda Türkiye'yi ziyaret eden ilk ABD başkanıdır. Ayrıca Amerika'daki İsrail lobisine prim vermediği için İsrail'in düşmanlığını kazanmış olduğu söylenebilir.
35-John Fitzgerald Kennedy
Görev Süresi:1961-1963 Partisi: Demokrat
John F. Kennedy (d. 29 Mayıs 1917 ö. 22 Kasım 1963), Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanıdır. Tam ismi John Fitzgerald Kennedy'dir. Genellikle John F. Kennedy, hatta bazan kısaca JFK olarak anılır. Siyasi hayatına 1952 yılında Massachusetts eyaletinden senatör seçilerek başladı. 1953 yılında Jacqueline Lee Bouvier (Jackie Kennedy, sonradan Jackie Onassis) ile evlendi. 1960 yılında Demokrat partinin başkan adayı oldu. O zamanki başkan yardımcısı (sonradan kendisi de başkan seçilen) Richard Nixon'u seçimlerde yenerek 43 yaşında ABD'nin en genç başkanı oldu.
1961 yılında Kennedy Küba başkanı Fidel Castro'yu devirmek amacıyla 1500 kadar Amerika yanlısı Kübalıyı CIA yardımıyla Küba'ya çıkarttı. Domuzlar Körfezi Çıkartması, adı ile anılan çıkartma başarısızlığa uğradı. 1962 yılında Amerikan U2 casus uçakları Amerika'ya çok yakın bir ülke olan Küba'da Sovyet yapımı orta menzilli balistik füzelerin (atom bombası) varlığını saptadılar. Bu durum Amerika ve Sovyetler Birliği'ni tarihin en büyük nükleer savaş tehlikesinin eşiğine getirdi. Uzun bir gerginlik sonrasında Kennedy ve Sovyetler Birliği'nin başbakanı Nikita Kruşçev anlaşmaya vardılar. Sovyetler Birliğinin füzelerini Küba'dan geri çekmesine karşılık, Amerika da kendi füzelerini Türkiye'den geri çekme güvencesi verdi.
1963 yılında Amerika'nın Dallas şehrine yaptığı bir ziyaret sırasında John F. Kennedy bir suikast sonucu öldürüldü. Aynı gün içinde Lee Harvey Oswald suikast suçundan tutuklandı, fakat iki gün sonra Oswald'ın kendisi de Jack Ruby isimli bir kişi tarafından Dallas polis karakolunun bodrum katında vurularak öldürüldü. ABD'nin o zamanki başkan yardımcısı olan Lyndon B. Johnson, yemin ederek Kennedy'nin yerine 36. başkan olarak göreve başladı. Kennedy'ye yapılan bu suikastin arkasında İsrail olduğu iddiaları vardır. Bunun nedeni ise Kennedy'nin İsrail'in nükleer programına karşı çıkmasıdır. Mordehay Vanunu isimli İsrailli bir nükleer tesis işçisi, yaptığı açıklamada "Amerikalı denetçiler tesislere geldiğinde silahlar özel yapım duvarlara saklandı" demiştir. Bu açıklama üzerine büyük tehditler alan Vanunu bir daha bu konu hakkında açıklama yapmamıştır. Bununla birlikte Kennedy suikasti sorumlusunun bir İsrail milliyetçisi tarafından öldürülmesi bu işin arkasında Mossad'ın olabileceği şüphelerini artırmaktadır. Çünkü Kennedy'nin İsrail'in nükleer programını eleştirmesi ve ona destek çıkmaması bu suikastin başlangıç noktası olabilir. Doğaldır ki bütün bunlar kanıtlanamamış varsayımlardan ibarettir.
36-Lyndon Baines Johnson
Görev Süresi:1963-1969 Partisi: Demokrat
Lyndon Baines Johnson (d. 27 Ağustos 1908 ö. 22 Ocak 1973), Amerika Birleşik Devletleri"nin 36. başkanıdır. Genellikle Lyndon B. Johnson veya kısaca LBJ olarak anılır. Başkanlığa John F. Kennedy'nin suikast sonucu öldürülmesi üzerine gelmiştir. Bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilmiştir.
Lyndon B. Johnson 1908 yılında Teksas eyaletinde 6 çocuklu bir ailenin üyesi olarak dünyaya geldi. 1934 yılında genç yaşta Temsilciler Meclisine üye seçildi. 1948 yılında Senatoya seçildi. 1960 yılında Başkan adayı John F. Kennedy tarafından Demokratik Parti'den Başkan Yardımcılığına aday gösterildi. Çok çekişmeli olan bu başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Richard Nixon'du. Seçimi John F. Kennedy-Lyndon B. Johnson ikilisi az bir farkla kazandılar. Başkan Yardımcılığı döneminde Kennedy, Johnson'a fazla bir yetki vermedi. Sonuç olarak Johnson, Kennedy'nin başkanlığı döneminde arka planda kaldı. Ancak 22 Kasım 1963 günü Kennedy'nin suikastı sonucu beklenmedik bir şekilde ansızın kendini başkanlık koltuğunda buldu.
Lyndon B. Johnson başkanlığa geldiğinde Amerika Birleşik Devletleri o zamanlar ikiye ayrılmış olan Vietnam'da SSCB ve Çin destekli Kuzey Vietnam'a karşı Güney Vietnam'ı desteklemekteydi. Aslında Johnson ABD'nin Vietnam'daki iç savaşa karışması konusunda isteksizdi. Ancak Güney Vietnam'ın kuzeye yenik düşmesi halinde bütün uzakdoğu ülkelerinin domino taşları gibi doğu blokunun eline düşeceğinden korkuyordu. 1964 yılında Tonkin körfezinde Kuzey Vietnam'ın bir ABD destroyerine saldırdığı gerekçesiyle ABD kongresi Johnson'a Vietnam'daki Amerikan güçlerini arttırması yetkisini verdi. Bu olay ABD için Vietnam'da bir dönüm noktası oldu. Bu olaydan sonra ABD giderek kendisini çok kanlı bir savaş olan Vietnam Savaşının içinde buldu.
Lyndon B. Johnson'un aslında en büyük ideali ABD'de Refah Toplumu (Great Society) adını verdiği yoksulluktan arındırılmış herkesin yeterli sağlık koşullarına sahip olduğu refah bir ülke kurmaktı. Bu amaçla Medicare adı verilen özürlülere ve 65 yaşın üzerindeki yurttaşlara ücretsiz sağlık hizmetleri getiren bir sağlık sigortası sistemi kurdu. Ancak Vietnam Savaşı Johnson'un bu yöndeki amaçlarını gerçekleştirmesine fırsat vermedi. Vietnam'da Amerikalı askerlerin kayıplarının artmasıyla halk Johnson'a karşı döndü. 1968 yılındaki seçimlerde bir kez daha başkan seçilme hakkına sahip olmasına rağmen adaylığını koymamaya karar verdi. 1973 yılında da öldü.
37-Richard Milhous Nixon
Görev Süresi:1969-1974 Partisi:Cumhuriyetçi
Richard Milhous Nixon (d. 9 Ocak 1913, ö. 22 Nisan 1994). ABD'nin 1969-1974 yılları arasında görev yapan 37. başkanı. Aynı zamanda, Dwight D. Eisenhower'ın başkanlığı sırasında 36. başkan yardımcısı (1953-1961). İki kez başkan yardımcılığı ve iki kez başkanlık yapan, ve bu görevinden istifa eden tek kişidir. İstifası, Watergate skandalının ortaya çıkışından sonra olmuştur.
Durham'daki Duke Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördükten sonra Whittier'da avukatlık yapmaya başladı.II. Dünya Savaşı'nın başlamasından hemen sonra, kısa bir süre için Vaşington D.C.'deki Fiyat Denetim Dairesi'nde çalıştı.Ağustos 1942'de donanmaya katıldı ve Pasifik Cephesi'nde görev yaptı.Terhis olduktan sonra Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olarak katıldığı 1947 seçimlerini kazanarak Temsilciler Meclisi'ne girdi ve bu görevini 1950'ye değin sürdürdü.1950-52 arasında Senato üyeliğinde bulundu.Dwight D. Eisenhower'ın başkan seçildiği 1952 seçimlerinin sonunda başkan yardımcısı oldu.1960 başkanlık seçimlerinde, Demokratik Parti adayı John F. Kennedy karşısında yenilgiye uğraması ve 1962'deki Kaliforniya valilik seçimlerini yitirmesi üzerine siyasetten çekildiğini açıklayarak avukatlık yapmak üzere New York kenti 'ne yerleşti.
1968'de Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olarak başkanlık seçimlerine katılarak yeniden siyasete atılan Nixon, rakibi Hubert H. Humphrey'yi yenilgiye uğratarak başkan seçildi.Ocak 1969'da göreve başladıktan hemen sonra yabancı ülkelerdeki ABD birliklerinin sayısını azaltıp, bunun yerine küçük devletlere yapılan ekonomik ve askeri yardımları arttırmayı öngören Nixon Doktrini'ni açıkladı.Bu politika uyarınca bir süre sonra Vietnam'daki ABD askerlerini geri çekmeye başladı.İç politikada karşı karşıya kaldığı en önemli sorun enflasyon oldu.Nixon, Ağustos 1971'de enflasyonu denetim altına almak amacıyla uygulamaya koyacağı yeni ekonomik politikaları açıkladı.Fiyat ve ücretlerin sıkı bir biçimde denetlenmesini öngören bu politikaların yanı sıra ABD Doları'nı iki kez devalüe etti ve devlet harcamalarını kısmaya çalıştı.Ama, bütün bu önlemlere karşın enflasyon denetim altına alınamadı ve bütçe açıkları ABD tarihindeki en yüksek düzeye ulaştı.
Yirmibir bir yıllık aradan sonra Şubat 1972'de Çin Halk Cumhuriyeti'ne giderek bu ülke ile ABD arasındaki diplomatik ilişkileri yeniden başlatan Nixon, aynı zamanda SSCB'yi ziyaret eden ilk ABD başkanı oldu.Mayıs 1972'de yapılan bu ziyeretin sonunda, ABD ile Sovyetler Birliği arasında nükleer silahların üretiminin sınırlandırılmasını öngören bir antlaşma imzalandı.
1972'de rakibi Senatör George S. McGovern'ı yenilgiye uğratarak yeniden başkan seçilen Nixon'ın ikinci başkanlık döneminin en önemli olayı Watergate Skandalı oldu.Başkanın Yeniden Seçilmesi Komitesi (CRP) tarafından kiralanmış beş kişinin Demokratik Parti'nin Watergate adlı binadaki genel merkezinde yakalanmasıyla başlayan bu skandal olayların araştırılması sırasında büyüdü.Başkanın yakın çalışma arkadaşlarından bazıları da olayla ilgili suşlu bulunup mahkum olunca, Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu, Temmuz 1974'te Nixon'ın yargılanmasına karar verdi.
Nixon 4 Ağustos'ta Watergate olayının gizlenmesi için çaba gösterdiği ve olayda sonraki birkaç günde içinde, FBI'nin (Federal Soruşturma Bürosu) olayı araştırmasını önlediğini itiraf etti.Bu açıklama nedeniyle hem Kongre, hem de parti içindeki desteğini yitirince, 8 Ağustos akşamı başkanlıktan çekildiğini açıkladı.Yardımcısı Gerald R. Ford 9 Ağustos'ta başkanlığı devraldı.Ford'un Eylül 1974'te Nixon'ı bağışladığını açıklaması kamuoyunda sert tepkilere yol açtı.
38-Gerald Rudolph Ford, Jr.
Görev Süresi:1974-1977 Partisi:Cumhuriyetçi
Gerald Ford (Gerald Rudolph Ford, Jr. ), (d. 14 Temmuz 1913 ö. 26 Aralık 2006). Amerika Birleşik Devletleri'nin 38. başkanıdır. 1974-1977 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Başkanlığa hiçbir seçimden geçmeden olağan dışı koşullar altında gelmiştir.
14 Temmuz 1913 tarihinde Nebraska eyaletinin Omaha kentinde dünyaya geldi. Doğduğunda ona Leslie Lynch King, Jr. adı verildi. 2 yaşındayken annesi Gerald Rudolff Ford ile evlendi ve adı değiştirilerek üvey babasının adını aldı. Gerald Ford, Michigan eyaletinin Grand Rapids kentinde 3 üvey erkek kardeşiyle birlikte büyüdü. Babasının üvey olduğunu ancak 15 yaşına geldiğinde öğrendi.
Ford, Michigan Üniversitesini bitirdikten sonra Yale Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. II. Dünya Savaşı başladığında ABD'nin savaşa katılmasına karşı olan Ford Pearl Harbor saldırısından sonra fikrini değiştirdi ve ABD Deniz Kuvvetleri saflarında savaşa katıldı. Pasifik Okyanusu bölgesindeki muharebelerde gösterdiği yararlıklardan dolayı 9 yıldızlı Asya Pasifik Görev Madalyasını kazandı. Savaştan sonra 15 Ekim 1948'de Betty Ford'la yaşamını birleştirdi.
Savaştan sonra 1949 yılında Michigan eyaletinden Temsilciler Meclisine seçildi. Muhalefet partisi liderliğine kadar yükseldi. 1973 yılında Başkan Yardımcısı Spiro Agnew'un istifa etmesi üzerine Başkan Richard Nixon tarafından tayin yoluyla Başkan Yardımcılığına getirildi. 1974 yılında Watergate skandalı sonucu Nixon da istifa etmek zorunda kalınca başkanlığa yükseldi. Gerald Ford, Amerikan tarihinde seçilmeden hem başkan yardımcılığı hem de başkanlık yapmış olan tek başkandır. Başkanlığa getirildikten sonra istifa eden Nixon'a başkanlık nezdinde af uygulamasında bulundu. Bu affın sonucunda Nixon'un suçlanmış olduğu yolsuzluklardan yargılanması mümkün olmadı. Gerald Ford bu kararı yüzünden çok eleştiri aldı.
Gerald Ford'un başkanlığı sırasında enflasyon oranı % 7'ye yükseldi. Kızıl Khmer'ler Kamboçya'da yönetimi ele geçirdiler. Amerika Birleşik Devletleri Vietnam'dan askerlerini geri çekti. 1976 yılında Gerald Ford Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olarak başkanlık seçimlerine katıldı. Fakat Demokratik Parti'nin adayı Jimmy Carter'a yenilerek 1977 yılında siyasetten geri çekildi.
Gerald Ford, başkanlıktan ayrıldıktan sonra 30 yıla yakın bir süre yaşadı. Diğer emekli ABD başkanlarının geleneğine uyarak Grand Rapids'de bir Başkanlık Kütüphanesi inşa ettirerek 1981 yılında açılışını yaptı. Kendisinden sonra gelen Başkan Jimmy Carter'la yakın bir arkadaşlık kurdu. Ford'un ölümüne kadar Jimmy Carter ve eşi Ford'u düzenli olarak evinde ziyaret etmeğe devam ettiler.
90 yaşına yaklaştığı yıllardan itibaren sağlığı bozulan Ford, 2006 yılında anjioplasti operasyonu geçirdi ve kalbine pil takıldı. 12 Kasım 2006 yılında ABD tarihinde en uzun süre yaşayan eski Başkan sıfatını kazandı. 26 Aralık 2006 tarihinde hayatını kaybetti. Öldüğünde 93 yaşındaydı. Ford, ölümünden sonra açılmasını vasiyet ettiği mektubunda Bush'un Irak politikasını eleştirmiştir, Irak'ta savaşın yanlış olduğunu belirtmiştir.
39-James Earl "Jimmy" Carter, Jr.
Görev Süresi:1977-1981 Partisi: Demokrat
[img]http://img227.imageshack.us/img227/9181/imagech4.jpg[/img]
Jimmy Carter (James Earl Carter, Jr.), Amerika Birleşik Devletleri'nin 39. başkanıdır. 1977-1981 yılları arasında başkanlık yapmıştır. 2002 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır.
Jimmy Carter 1924 yılında doğdu. Amerika'nın Georgia eyaletinde fıstık tarımıyla uğraşan bir ailenin çocuğudur. 1970 yılında Georgia eyaletine vali seçildi. 1976 yılında o zamanki başkan Gerald Ford'a karşı Demokrat partiden adaylığını koydu ve seçimi küçük bir farkla kazanarak başkan oldu.
Jimmy Carter'ın başkanlığı sırasında petrol krizi yaşandı. Enflasyon oranı tarihin en yüksek değerlerinden birine ulaştı. Sovyetler Birliği Afganistan'ı işgal etti. İran'daki Şah Muhammed Rıza Pehlevi yönetimi yıkılarak İslam Cumhuriyeti kuruldu. ABD'nin Tahran'daki elçiği hükümetten cesaret alan bir grup öğrenci tarafından işgal edildi ve elçilik çalışanları 444 günlük bir süreyle rehin alındı. Bu durum Jimmy Carter'ın başkanlığının son günlerine kadar sürdü ve Jimmy Carter'ın rehinelerin serbest bırakılması konusunda başarısızlığı 1980 yılındaki başkanlık seçimlerini Ronald Reagan'a kaybetmesinde büyük rol oynadı.
Başkanlığından sonraki dönemde Jimmy Carter dünya çapındaki birçok krizde ara buluculuk görevini üstlendi. Bu konudaki katkılarından dolayı 2002 yılında Nobel Barış Ödülü'ne almaya uygun görüldü.
40-Ronald Wilson Reagan
Görev Süresi:1981-1989 Partisi:Cumhuriyetçi
Ronald Wilson Reagan (d. 6 Şubat 1911, Illinois - ö. 5 Haziran 2004, Kaliforniya), ABD'nin 40. başkanı (1981-1989) ve 33. (1967-1975) Kaliforniya valisi.
1911 yılında, Nellie ve John Reagan'ın ikinci oğlu olarak Tampico'da (Illinois) dünyaya geldi. Eureka College'den 1932 yılında mezun olan Reagan, 5 yıl boyunca radyoda spiker olarak çalıştı ve 1937 yılında ilk filmi "Love Is on the Air" de rol aldı. Hollywood'da siyasete gireceğinin işaretlerini veren Reagan, hep Demokrat Parti'ye yakınlığıyla bilindi. Ancak 1962'de Cumhuriyetçi Parti'ye geçti ve ünlü Hollywood yıldızlarının aleyhteki propagandasına rağmen 1966'da Kaliforniya valisi seçildi.
Daha o dönemde gözünü diktiği ABD başkanlık koltuğuna, karşılaştığı zorluklar karşısında pes etmeyerek 1980'de oturdu. Yemin ettiği gün,İran rehine krizinin çözülmesi, iki ay sonra ise bir suikast girişiminden kurtulması, Hollywood'dan kalma 'kahraman' imajını pekiştirmesine neden oldu.1984'te büyük bir oy farkıyla ikinci kez başkan seçilen Reagan rotasını bu kez, komünizm ve SSCB'ye çevirdi. Silahlanma harcamalarını artırdı ve SSCB'nin rekabet edemeyeceği maliyetteki 'Yıldız Savaşları' projesini geliştirdi. Bir yandan da 1985'te iktidara gelen SSCB lideri Mikhail Gorbaçov'la beklenmedik bir yakınlık kurdu.
SSCB'de reform çabalarına destek verir göründü, Orta Menzilli Nükleer Silahlar anlaşmasını imzaladı ve Soğuk Savaş'ın Washington lehine sonuçlanması ona 'SSCB'yi dağıtan lider' unvanını kazandırdı. Birçok siyasetçiye göre Reagan, Gorbaçov'a, Sovyetler'in sonunun gelmesi için yardımcı olmuştu. Reagan'ın savunma proje ve harcamalarına 'nefesi yetmeyen' SSCB'nin 'oyundan çekildiği' yorumları yapılmaya başladı. Reagan,1989'da görevden ayrılırken, seçimi dönemin Başkan Yardımcısı George Bush kazandı. Uzmanlara göre 'selefi'nin Sovyet politikasını aynen uygulayan Bush da 'Reagan'ın ektiğini biçti' ve SSCB Aralık 1991'de resmen dağıldı. 'Sovyetler'i dağıtan adam' sıfatı alan Reagan'ın iki dönemlik başkanlık döneminde, dünya siyasetinde 'baş ağrıları' da oldu. Lübnan iç savaşına müdahale etmesinin karşılığını Ekim 1983'te 250 deniz piyadesinin öldürüldüğü bombalı saldırıyla aldı.
Dünya tarihinde sağ politikalara yeni bir nefes getiren Ronald Reagan, bu özelliğini, Arjantin'le yaşanan Falkland Adaları savaşında destek verdiği dönemin Britanya Başbakanı Margaret Thatcher ile de paylaştı
Hiç şüphesiz Reagan için en önemli olaylardan biri ABD-İran ilişkilerinde yaşanan gelişmelerdi. 20 Ocak 1981'de başkanlık yemini ettiği gün, ABD-İran ilişkilerinin iyice gerilmesine neden olan rehine krizi çözülen Reagan'ı bekleyen en zor dönem yine İran'la ilişkiler oldu. 'İran-gate' diye tarihe geçen, İran'a yasadışı silah satışının ortaya çıkması, 'karizmatik' Reagan'ın koltuğunu salladı. İran İslam Devrimi'nin ardından başlayan ve 1980-1988 arasında süren İran-Irak savaşı Reagan'ın dış politika gündemini uzun bir süre bu bölgeye endekslemesine neden oldu. 1986'da Reagan yönetiminin, Kongre'nin kararlarına aykırı olarak Lübnan'daki ABD'li rehinelerin kurtarılması karşılığında İran'a gizlice silah sattığı ortaya çıktı. Soruşturmada, İran'dan elde edilen paranın Nikaragua'daki solcu Sandinista hükümetiyle çatışan 'Kontralara' gönderildiği ortaya çıktı. Reagan, 'İran'a gizlice silah satışına onay verdiğini' doğruladı. Satışı düzenlediği gerekçesiyle Albay Oliver North görevden alındı, Amiral John Pointexter istifa etti. Reagan'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert McFarlane ise intihara kalkıştı. Komisyon raporu Reagan'ın bağlantısını asla kanıtlayamadı ancak 'Amerikan halkına yalan söylemekle' itham etti.
Reagan döneminde Latin Amerika ülkelerine karşı müdahaleler 300 bin kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların yaşandığı Nikaragua ile sınırlı kalmadı. 1977'de ABD'nin sağcılara 3 milyar doları bulan yardım sağladığı El Salvador'daki iç savaşta 50.000 sivil öldü.
Reagan, ikinci başkanlık döneminin dolmasının ardından Şubat 1989'da emekliye ayrıldı. ABD'nin en uzun yaşayan başkanı olan ve 5 Kasım 1994'de Alzheimer teşhisi konulan Ronald Reagan, 5 Haziran 2004 tarihinde öldü.
Devamı gelecek...
News
Site map
SitemapIndex
RSS Feed