
32 yıl sonra ilk iniş
1976daki Viking 2 uzay aracından bu yana Marsa ilk motorlu inişi yapan Anka Kuşu, Kızıl Gezegenin kuzey kutbundaki Yeşil Vadi adı verilen geniş düzlüğe indi. Nefeslerin tutulduğu son 14 dakikada, Anka Kuşunun 26 kritik manevra için roketlerini ateşlemesi ve görevin tamamlanması için bunların her birinin başarıyla yerine getirilmesi gerekiyordu.Uzay aracının son 7 dakikası, görevinin en zorlu bölümüydü. Saatte yaklaşık 21 bin kilometre hızla seyreden Anka Kuşu, Kızıl Gezegenin atmosferine girişinde hızını aniden düşürerek paraşütle Marsın Kuzey Kutup bölgesine Türkiye saatiyle 02.55te yumuşak bir iniş yaptı. 10 ayda 711 milyon kilometre yol kat eden uzay aracı Anka Kuşunun, Marsın kuzey kutup bölgesine inmesi sürecin heyecanla izlendiği NASA üssünde sevinç yarattı. Bilimadamları ve mühendisler, uzay aracının hasarsız yere inişini haber veren sinyallerin alınmasını, birbirlerine sarılarak ve alkışlayarak kutladılar. Proje Yöneticisi Barry Goldstein, projenin en zor kısmının geride kaldığını, ancak hala çok önemli görevler olduğunu söyledi.
İlk görüntüleri geçti
Anka Kuşu, gezegene inişinden yaklaşık 2 saat sonra, küçük kayaların arasında Mars yüzeyine basmış bacaklarından birinin görüntüsü ile ufuk çizgisinin görüntülerini Dünyaya ulaştırdı. İlk görüntülerin, uzay aracının durumu ve üzerindeki bilimsel araçlar hakkında uzmanlara bilgi verdiği belirtildi.
1960dan bu yana 38 araç gönderildi
Marsa 1960tan bu yana ABDli, Rus, Japon ve Avrupalılar 38 uzay aracı gönderdiler, ancak bunların yarısından azı başarılı oldu. Phoenix dahil ve hepsi Amerikan sadece 4 uzay aracı kazasız belasız Kızıl Gezegene inebilirken, 1971de bir Rus aracı Marsa indi ancak sadece 20 saniye iletişim kurabildi. Japonların tek denemesi başarısızlıkla sonuçlanırken Avrupalılar Mars Express adlı aracı ancak yörüngeye yerleştirebildi. Görevi Marsda yaşam izi aramak olan Anka Kuşu, Mars yüzeyindeki araştırmasını üç ay boyunca sürdürecek.
28 yıllık serüven
10 Ekim 1960: Sovyetler Birliğinin fırlattığı ilk araç Dünya yörüngesine ulaşamadan parçalandı.
5 Kasım 1964: Marsa gönderilen ilk Amerikan uzay aracı Mariner 3 başarısız oldu. 28 Kasımdaki 2nci denemesinde başarılı oldu.
30 Kasım 1964: Sovyet aracı Zond 2, Marsa yaklaştı ancak veri gönderemedi.
28 Mayıs 1971: Sovyetlerin Mars 3 aracı Kızıl Gezegene kondu, ancak 20 saniye çalıştı ve birkaç fotoğraf gönderebildi.
30 Mayıs 1971: Amerikan Mariner 9 Mars yörüngesine oturan ilk gerçek uydu oldu ve 7 bin 329 fotoğrafla ayrıntılı haritasını çıkardı.
20 Ağustos 1975: Amerikan Viking 1, Mars toprağına başarıyla ulaşan ilk uzay aracı oldu.
9 Eylül 1975: Viking 2 Marsta yaşam izlerini araştırdı. Viking 1 ve 250 bin foto geçti.
25 Eylül 1992: Mars Observer gönderildi.
7 Kasım 1996: Mars Global Surveyor fırlatıldı. 240 bin foto, 206 milyon spektrometrik ölçüm ve 671 milyon altimertik veri geçti.
16 Kasım 1996: Rus Mars 96nın fırlatılışı başarısız oldu.
4 Aralık 1996: Amerikan Mars Pathfinder, 2,3 milyar veri geçen ve Marsın nemli, sıcak bir geçmişi olduğunu tespit eden bir robot kondurmayı başardı.
4 Temmuz 1998: Japon Nozomi uzay aracı Mars yörüngesine ulaşamadı.
11 Aralık 1998: Amerikan Mars Climate Orbiter, Mark atmosferine girişinde parçalandı.
3 Ocak 1999: Amerikan Mars Polar Lander başarısız oldu.
7 Nisan 2001: Amerikan Mars Odyssey fırlatıldı.
10 Haziran 2003: Nasanın jeolog robotu Spirit ve 7 temmuzda ikizi Opportunity, 3 aylık bir görev için fırlatıldı.
14 Ocak 2004: Amerikan Başkanı Bush, 2020ye doğru Ayda kalıcı bir üs kurduktan sonra Marsa insan gönderme hedefini açıkladı.
25 Mayıs 2008: Amerikan Phoenix uzay aracı, Marsın arktik bölgesinde donmuş halde bulunan suyu ve varsa yaşam izlerini araştırmak üzere iniş yaptı.
Hayat Arayacak
Marsa ulaşmak için 711 milyon kilometre kateden Anka Kuşunun amacı gezegenin Kuzey Kutup bölgesinin geçmişte mikrobik yaşam için uygun koşullar sağlayıp sağlamadığı keşfetmek. Mars yüzeyinde, bir zamanlar mikrobik yaşam olup olmadığını araştıracak olan uzay aracı, gezegen yüzeyinde buz halinde olduğu tahmin edilen suyu analiz edecek.
Anka Kuşu, 2 saat sonra, küçük kayaların arasında Mars yüzeyine basmış bacaklarından birinin görüntüsü ile ufuk çizgisinin görüntülerini Dünyaya ulaştırdı.
NASAda iniş sevinci
Anka Kuşunun Marsa inmeyi başarması, NASA üssünde büyük sevinç yarattı. Bilimadamları ve mühendisler, uzay aracının hasarsız yere inişini haber veren sinyalleri alınca birbirlerine sarılarak bu büyük başarıyı kutladı.
KAYNAK