Bodrum Yalıkavakta ilginç bir Azeri yatırımcı: Mübariz MANSİMOV
Mübariz Mansimov, 270 gemiden oluşan filosuyla Karadeniz petrol taşımacılığının yüzde 65’ini gerçekleştiriyor. İşinin büyük kısmı denizde ama 40 ülkede, 45 bin çalışanı bulunan Palmali Grubu aynı zamanda enerji, gayrimenkul ve turizmde de adından söz ettiriyor.
Grubun bu kadar hızlı büyümesinde 12 yaşından beni günde sadece 3 saat uyumasının mı, yoksa asker kökenli olup o disiplini hayatında ana ilke yapmasının mı payı büyük bilinmez ama Mansimov’un enerjisine yetişmenin zor olduğu ortada.
Bodrum’da 120 metrelik teknelerin dahi yanaştığı Palmarina’yı 5 ayda inşa etmişti. Bitti sanıyorduk. Paris’in ünlü Şanzelize (Champs-Elysees) caddesi varmış daha! Palmarina’nın hemen arkasında Paris’i canlandıracaklar. Kaldırım kafeleri, restoranlar, açık hava gösterimerkezinin olacağı cadde, Şanzelize’yi aratmayacak.
Bodrum’daki marinanın hemen arkasında yer alan 100 dönüm arsayı bunun için ayırmışlar. Mansimov’un iş yapma biçimine bakıldığında ‘yerli Şanzelize’nin de üç - dört ay içinde tamamlanacağını öngörmek için kahin olmaya gerek yok.
Mansimov, Las Vegas’a uçtu
Mansimov, röportajımızın ertesi günü Las Vegas’a uçtu. Doğuş grubundan yetkililerle Broadway ve Las Vegas’ta büyük şov şirketlerinin sahipleriyle görüşecekler. Mansimov,dünyada benzeri yok dediği Bodrum’un bu tür yatırımlarla hak ettiği yeri bulacağına inanıyor.
100 metrelik jumbo yatların yanaştığı marinanın sadece kendisini için değil Bodrum için de büyük bir kazanım olduğuna inanıyor.
“Marina 5 ayda 45 milyon TL ciro yaptı. Sadece biz değil, Bodrum da kazandı, yabancı dolar milyarderleri buraya gelip demirledi. Buradan Akdeniz’e açıldı” diyor.
Şimdi Yalıkavak’ta 500 milyon dolarlık dev bir turizm kompleksi yatırımına başlıyorlar. Gördüğüm kadarıyla bu yatırımlarla Bodrum’un merkezi Yalıkavak’a doğru kayıyor.
Haftada 4 gün yemek yapıyor, pilavda iddialı
Denizciler güzel yemek yaparmış. Mutfakla aranız nasıl ?
Uzun zaman yalnız yaşadığım ve gençliğimde bir dönem gemide aşçılık yaptığım için bilirim de, severim de yemek yapmayı. Çok çeşitli yemek yapabiliyorum. Evdeysem haftada üç dört gün kendim yemek yaparım.
Çocukları okula götürmeden kahvaltı hazırlamayı da severim. Stres atmak için, arkadaşlarım için yemek yapmayı severim. Makarna, pilav yaparım güzel.
Yeni petrol boru hattı Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı projesinde (TANAP) var mısınız ?
Socar’la lojistik olarak zaten partnerim. Çok işlerde biz varız zaten.
Binaya girerken rastladığım oğlunuz Mecit’e (7) baban ne iş yapıyor dediğimde, ‘gemici’ dedi. En büyük işiniz petrol taşımacılığı gerçekten de...Boru hatları, tankerlere rakip mi ?
Ana işletmemiz evet petrol kuyularının servisleri, taşımacılık, tankerler, dünyada ilk üçe giren filomuz var. Liman işletmelerimiz var. Sorunuza gelince kesinlikle hayır. Deniz taşımacılığı tarih boyu en ucuz, en efektif taşımacılık olmuş. Her zaman deniz lojistiği tren olsun, havacılık olsun, boru olsun onlardan çok çok düşük maliyetli. Bakü -Ceyhan boru hattından senelik 50 milyonham petrol geliyor. Bu gemilere ziyan veriyor mu? Hayır. Boruyla gelen lojistik zaten deniz olmayan yerlerden geliyor. Deniz olan yerde boru taşımacılığı efektif değil, kurtarmaz. Gemiciliğin alternatifi önümüzdeki 50 yıl daha olmayacak.
Petrol taşımacılığının ne kadarını kontrol ediyorsunuz ?
Karadeniz petrolünün yüzde 65’nin üstündeki kontrolü bizimdir.
Marinaya büyük para yatırdınız ? İlk 5 ayda ne kadarlık ciro yaptınız ?
120 metrelik gemi bile geldi bu yaz. Hazirandan başlayarak şu ana kadar, ilk 5 ayda 45 milyon TL ciro yaptı.
Yeni turizm kompleksiniz nerede olacak ? Ne kadara mal olur ?
Yine Yalıkavak’ta. Çok lüks bir otel getireceğiz. Burası 500 milyon doları geçer. İçinde otel, villalar, golf sahası olacak. 2014’te başlarız, bir yılda bitirmeyi planlıyoruz. Bu yıl daha marinanın büyümesi var. Biz marinayı daha bitirmedik. Bu yıl onu da tamamlayacağız...
Ferit Bey ile ortak mı yapacaksınız ?
O daha belli değil. Ferit Şahenk isterse ortak olur. Yalnız da olabiliriz. Biz Ferit Şahenk ile kardeşiz, istediği an, istediği oranda, istediği şirkete, istediği fiyatla ortak olur. Bizim aramızda konuşulmaz bile. Çok sevdiğim bir insan. İkimizin de kafası aynı çalışır. O da benim gibi. Fazla düşünmeyi sevmez, hızlı karar verir. Hızlı yürür. Marina’daki restoranların hemen hemen hepsi Doğuş grubuna bağlı.
Çok fit görünüyorsunuz. Detoks oteliniz var. Detoks yapıyor musunuz ?
Her sabah yüzer ve koşarım. Ama bu aralar 1.5 kilo aldım. Bodrum’daki Palmalife otelimizin detoks ekibi, kışın 3 ay İstanbul’da çalışacak. Günde iki saatlik paketler hazırlayacaklar.
Onlar gelene kadar veremezsem bende o paketlerden alacağım artık ! Sağlık, kongre, golf turizmi, marina, bunlar Bodrum’un ihtiyacı yatırımlar. Kış aylarında bir işletmede 5 kişi çalışsa bile toplamda 300 - 400 kişilik istihdam eder. Sezonluk bir yer olmaktan çıkması lazım Bodrum’un. Bodrum Türkiye’nin en değerli tek taşlarından birisi.
Üç yıl önce Ermeni sınır kapısının açılması noktasında Azerbaycan’la ilişkilerimiz gerildi. Geçtiğimiz günlerde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ülkemizi ziyaret edip, Erdoğan ile görüştü. Görünen o ki, yeni bir sayfa açıldı. Siz ne düşünüyorsunuz ?
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, Aliyev onuruna verdiği yemekte ben de vardım. Bir Azeri Türkü olarak çok mutluyum. Bugün artık bu iki devletin sadece sloganlarda değil, gerçekten tek bir millet olduğunu görüyoruz. Sözün doğrusu Ermeni sınırının kolay kolay açılacağını düşünmüyorum. O sınırı Türk halkı kapattı. Zaten Başbakan Erdoğan, ‘Karabağ problemi çözülmediği müddetçe o sınır açılmaz’ dedi. Tabii ki Karabağ sorunu çözülürse, açılsın, niye açılmasın. Kendim asker kökenli de olsam, bir şeyi biliyorum ki, hiçbir savaştan hiçbir hayır göremez kimse. Azerbaycan topraklarını geri verirlerse, her şeyden önce Ermeniler için iyi olur. Azerbaycan ile, Türkiye ile ticari ilişkileri gelişir. Fakir durumda yaşayan bir Ermenistan daha mutlu bir hayat yaşar. Bir lobi izin vermiyor bu işin dostlukla, anlaşma ile bitmesine. Düşmanlık, kin iyi bir şey değil.
Düzelen ilişkilerin iş dünyasına yansıması nasıl olur ?
Biliyorsunuz Aliyev’in politikası çok net. İsteği; Türkiye’den işadamlarının Azerbaycan’a gidip ihalelere girip yatırım yapması. Aynı şekilde Azeri iş adamlarının gelip Türkiye’de iş yapması. Buna hep öncelik verdi. Azerbaycan’ın son üç yılda Türkiye’de yaptığı yatırım 17 milyar doları bulmuş.
Mansimov’la röportaj yaparken 13 yaşındaki kızı Nuşabe odaya girdi. Piyano dersine gitmeden önce babasını ziyarete gelmişti. O dakikaya kadar sorularıma büyük bir ciddiyetle yanıt veren babasına sıkı sıkı sarılınca cep telefonumun kamerası çalıştı, kaçırmadım!
15 yıl önce Türkiye’ye gelip yerleşmiş Mübariz Mansimov ile şu an karşımda oturan Mansimov’un lüks alışkanlıkları nasıl değişti ?
Birçok Türk iş adamını anlamıyorum. Ekonomi sınıfında uçar, buna sade hayat der. Hayır efendim buna cimrilik derler. Kazancımın yüzde 10’unu kendime, aileme, dostlarıma harcamayı severim. Lüks nedir ? Yeter ki rahat olsun, herşeyi giyerim. Domates, peynirle yapılmış sandviç en çok sevdiğim yemek. Ufak uçakla uçuyordum 15 yıl önce, şimdi büyük uçakla uçuyorum. Lüks mü, benim için fark etmez. Ufak uçakta da bir koltukta oturuyordum, büyükte de. Ev derseniz ? Sovyetlerde herkes eşit yaşıyordu biliyorsunuz. Devletin her şeyi karşıladığı 60 metrelik bir evde dokuz çocuk büyüdük. Evin büyüklüğü mutluluk anlamına gelmiyor.
Evdekiler kabullense ufak daireye taşınırım. Dalmayı, denizin altında dolaşmayı çok seviyorum. Lüks mü bilmiyorum suyun altı.
Zengin müşteriyi Bodrum Yalıkavak’a çekti. Ne yapacaksınız daha marinaya ?
Henüz inşaat yapmadığımız 100 küsur dönüm bir arazimiz var marinanın hemen arkasındaki yolun üstünde. Orasını daha çok eğlence sektörüne hitap edecek tarzda dükkanlar, restoranlar, sokak kafeleri yapacağız.Şanzelize’nin küçüğü gibi düşünün. Çocuklar için çok güzel bir eğlence merkezi de yapacağız. 40 milyon dolara mal olur. Palmarina’nın dünyada alternatifi yok. Şu an yüzde 100 dolu. Bir günde 80 metrelik 6 tekne yanaşıyor...
3 milyar dolarlık teknenin bağlandığı çok gün oldu yazın. Her gün ortalama 20 bin kişi marinaya girip çıktı. İtalya, Yunan adalarından zengin müşteriyi çektik. Yeni yılda daha büyük sürprizler olacak.
Nasıl süprizler bunlar ?
Doğuş’un şirketi IMG ile Las Vegas, Broadway’deki büyük şovları getireceğiz. Anlaşmalar için Amerika’ya gidiyoruz. Amaç; zengin yabancı turisti Türkiye’ye çekmek. Bodrum’un Marbella’dan, Portaceli’den, İbiza’dan, Nice’den, Monako’dan çok daha üstün bir yer olduğunu göstermek istiyoruz.
HUUU...Bizim beyler duyuyormusunuz?
Yalıkavak’ta sürekli çalışacak personelimiz için aileleriyle birlikte kalacakları 300 kişilik lojman yapıyoruz şimdi.Bodrum’da üç otel, bir marinamız var. Biz lojman veremediğimiz personelimizin de kirasını ödüyoruz.
Komünist rejimin her şeyi kötü değildi ki. Eğitim, sağlık hizmetleri, insanların eşitliği vardı. İnsanların güvencesi vardı.
Kapitalizm iyi işlemiyorsa demokrasi demek değil. En güçlü demokrasi tanımı sosyalizmde var, herkesin eşit olması. Ama Sovyetler Birliği dağıldığında öyle olmadığını gördük. Bugün kapitalizmin de çatlak verdiğini görüyoruz.İşçine iyi şartları sağlayacaksın ki karşılığını alasın. Dünyada en çok petrol taşıyan bir numaralı şirketiz.
Bunu herhalde ben tek başıma yapmadım, kaptanlar, mühendisler, miçolar yaptı. Yıl sonunda prim dağıtırım mutlaka. Çocuklarıma da söylüyorum bizim yediğimiz ekmek parçası çalışanlar sayesindedir. Paylaşmayı bilmek zorundayız...