Cepten 5 kuruş çıkmayacaktı, para kalmadı!

Devlet, İstanbul Deniz Otobüsleri'ni 861 milyon dolara özelleştirdi. En kârlı rotasının üzerine Osmangazi Köprüsü'nü yaptırdı. Şirkete geçiş fiyatının 41 dolar+yüzde 18 KDV olacağını söyledi.

Yani geçiş ücreti 236 lira olacaktı. Kim geçer bu fiyattan? Kimse! Alan şirket bunu hesapladı… Bu durumda gayet kârlıydı.

Devlet, köprüye 40 bin araç ve 35 dolar+KDV garantisi verdi. O da fazla geldi. Fiyatı 71 liraya indirdi. “Geçmeyenin parasını geçmiş gibi topladığım vergilerle ben öderim” dedi. İDO'yu alan şirket hayatının kazığını yedi.

* * *

Karayolları Müdürlüğü, ocak-eylül döneminde köprü ve otoyolların gelirlerini açıkladı. Utancından olsa gerek, yap-işlet-devret modeliyle yapılan Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli'ne ilişkin istatistikleri paylaşmadı.

Bunun bizim için anlamı; “Ne girdiği belli değil!” olmalı.

Zira az araç geçiyor diye köprüler zarar etmiyor! Yapan ve işletenler cayır cayır para kazanıyor. Zarar eden devlet… Olan bizim vergilere oluyor.

* * *

Türkiye'de mevcut yap-işlet-devret projeleri arasında havaalanı projeleri 68.5 milyar dolarlık sözleşme değeri ile ilk sırada…

Enerji projeleri 25.8 milyar dolar ile ikinci… Karayolu 18.3 milyar dolar ile üçüncü… Sağlık tesisi 11.5 milyar dolar ile dördüncü… Toplam 225 projenin tutarı 165 milyar dolar…

* * *

Bütçeye göre döviz fiyatları artmazsa, mesela 2019 yılında hedeflendiği gibi dolar 5 lira 60 kuruşta kalırsa “Cebimizden beş kuruş çıkmadan bunları yaptırıyoruz” diye övünürken, buyrun size ödeyeceğimiz para…

Bütçeden bu ödemelere ayrılan para 2019 yılı için 14 milyar lira… 2020'de 25 milyar lira… 2021'de 28 milyar lira… Her yıl daha da artacağını hesapla… Durun, daha bitmedi… Çanakkale Köprüsü, iki nükleer proje ve Kanal İstanbul için de kesilecek fatura…

* * *

Sadece karayollarından örnek vereyim. Garantili proje 19 milyar 850 milyon dolar… Devletin kefil oluğu miktar 16 milyar 35 milyon dolar. Proje maliyetlerinin yüzde 80'ine kefil… Yapan şirket batarsa sen ödeyeceksin. Yandaşlar taş mı yesin?

Kefili devlet olunca projeyi göster krediyi ilk yılları ödemesiz al. Devlet sana, sen kredi taksidine, artan da cebe…

İyi de şirket işletirken hani kâr-zarar ortaktı? Bu denklemde şirketin zarar etme şansı yok ki! Yap, aç, sonraki ihaleye geç… Para zaten akacak!

* * *

Bu yazıyı okuyarak zaman kaybetmeyin. Elektrikleri açıp evden çıkın. Hemen gidip köprülerden geçin. Tüneli ihmal etmeyin. Oradan doğru yeni havalimanına… Trenle gara, aman geç kalma limana!

Yoruldunuz mu? Hastaneye gidip MR çektireceksiniz. Buna benzer 225 proje var. Nasıl olsa ödeyeceksiniz. Çabuk olun, yoksa 20-25 yıl boyunca nasıl yetişeceksiniz?

Murat MURATOĞLU, 20 Kasım 2018
sozcumuratoglu@gmail.com