Dondurma diplomasisi
Zor günlerden geçiyoruz;
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İdlib'in Morek kentinde, Esad yanlılarının Mehmetçiğin görev yaptığı gözlem noktasını “çevirmesinin” ardından apar topar Rusya'ya gitti, Putin'le görüştü.
Görüşme, yandaş basına göre -elbette- son derece başarılı geçti. Sonuçta belli ki Moskova'nın bastırmasıyla, Esad yönetimi İdlib'de ateşkes ilan etti. (Gerçi o ateşkesin de daha ilk saatlerinde ihlal edildiği haberleri geldi ama, hadi silmeyelim “başarı” hanesinden)
MEHMETÇİK RUS ASKERİ KORUMASINDA
Moskova gezisinin “başarısına” ek olarak; Esad birliklerinin etrafını sardığı Morek'teki gözlem noktasında, Suriye askerleri ile Mehmetçik arasına “Rus askeri polisleri yerleştirildiği” bilgileri ulaştı. (AKP hükümeti henüz bu konuda bir açıklama yapmadı. Ama eğer haberler doğruysa, Türkiye Cumhuriyeti'nin güvencesi Mehmetçiklerin ‘Rus korumasına' alınmasının anlamını bir daha düşünün derim…)
RUSYA VE ABD ANLAŞTI MI?
Rusya'da Erdoğan ve Putin birlikte dondurma yer de ABD durur mu?
Amerikan ordusu uzun süredir yapmadığını yaptı ve İdlib'deki El Kaide uzantısı bir grubun terörist eğitim kampına füze saldırısı düzenledi.
ABD bu füze saldırısıyla “İdlib denkleminde ben de varım” dedi.
Anlamakta zorluk çekenlere -ismi lazım değil- anlatır gibi anlatalım;
Yukarıda yazılanları alt alta koyun. Ne çıkıyor?
Dünyanın her alanında büyük bir rekabet içinde olan Rusya ve ABD, İdlib konusunda anlaşmış görünüyor;
Hem Washington, hem Moskova, İdlib'i “terör örgütlerinin oyun bahçesi” olarak görüyor.
ABD füzelerle, Rusya ise uçaklar ve Esad'ın askerleri ile İdlib'i temizlemeye kararlı.
Bölgeye atılan her füze, bombardımana katılan her uçak da, sadece iki yıl önce AKP hükümetinin Türk halkına “başarı” diye sattığı Soçi anlaşmasının, Putin'le Erdoğan'ın yediği dondurma gibi eridiğini gösteriyor.
ABD ile Rusya'nın “anlaştık” demeden anlaştığı bir başka konu ise Fırat'ın doğusundaki PYD-YPG güçleriyle ilgili.
Türkiye'nin “terörist” dediği, PKK terör örgütünün uzantısı dediği PYD-YPG'ye, ne Amerikalılar, ne de Ruslar aynı gözle bakmıyor.
Moskova'daki PYD ofisi hala açık. Ruslar, PYD-YPG ile Esad'ın arasını bulmaktan vazgeçmiş değiller. Amerikalılar ise, PYD-YPG'den her fırsatta “güvenilir ortak” diye bahsediyor, bunların kontrolündeki bölgeye tırlarca silah, mühimmat yığmaya, lojistik desteğe devam ediyorlar.
BUNDAN SONRA NE OLUR?
Moskova ile Washington arasında adı konulmamış bu uzlaşmasından ortaya çıkacak sonuç ise, AKP hükümetinin Suriye macerasının sona ermesi olacak gibi.
“Üç günde Şam'da namaz” diye yola çıkan AKP'nin yanına kalan -o da kalabilirse- Fırat'ın batısında cihatçı teröristlerle dolu küçük birkaç cep ile, Türkiye'ye “barış koridoru” diye yutturulmaya çalışan Fırat'ın batısında birkaç – Amerikalılarla ortak- devriye olacak.
Bir de şimdiden sınırımıza dayanıp, içeri almayınca bugüne kadar kendisini besleyip büyüten AKP hükümetini protesto eden -ne yapacağımızı bilmediğimiz – yüzbinlerce Cihatçı militan ve aileleri…
Doğalgaz kazığı…
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Moskova ziyaretiyle ilgili olarak, S-400'ler konuşuldu, Rusya'dan savaş uçağı alınma olasılığı konuşuldu, İdlib konuşuldu. Ama doğalgaz hiç konuşulmadı.
Rusya, Türkiye'nin en büyük doğalgaz tedarikçisi. Tüm ihtiyacın yaklaşık yüzde 50'si sadece Rusya'dan sağlanıyor.
Ve ilginçtir;
Erdoğan'ın Rusya'ya yaptığı ziyaretten sadece saatler sonra, Türkiye'de doğalgaz fiyatına son bir ay içinde ikinci büyük zam geldi. Türkiye'de -sadece bir ay içinde- doğalgaz yüzde 32 zamlandı.
Peki bunun nedeni ne olabilir?
“Dünyada doğalgaz fiyatları yükseldi” desek değil;
Mesela Türkiye gibi doğalgazda dışa bağımlı olan Avrupa ülkelerinde, doğalgaz fiyatları tarihi düşüş yaşıyor.
Dünyada 2018 Kasım ayında birimi 4.4 ABD doları olan (Milyon Metrik British Termal Birimi) doğalgaz fiyatı bugünlerde 2.15 ABD doları seviyesinde alıcı buluyor.
ABD sıvılaştırılmış gaz ile Avrupa piyasasına girdikçe, Rusya Avrupa'ya boru hattıyla -ve Sibirya'dan LNG olarak- sattığı doğalgazın fiyatını düşürüyor.
Şu anda Rusya Avrupa ülkelerine bin metreküp doğalgazı 208 ABD dolarına satıyor.
Peki aynı Rusya Türkiye'ye doğalgazı kaça veriyor: Bin metreküp için 305 ABD doları.
Dondurma diplomasisi buraya kadar…
Yazıyı bir soruyla bitirelim;
Sahi ne oldu bu yıl seçimden önce AKP hükümetinin Trakya'da bulunduğu açıkladığı trilyonlarca metreküp doğalgaz?
Zeynep GÜRCANLI, 2 Eylül 2019
zgurcanli@sozcu.com.tr