KAVURUCU YAZDAN SICAK SON BAHARA…

Ekonomik kriz yolda mı?

…

Dr. Noyan UMRUK

Ülke ekonomisinin habis uru cari açıktı. Lakin dış borç, büyüme, bütçe açıkları ile ur vücudu sarıyor…

Aşırı dışalıma( önemli bir bölümü sermaye ve ara malı, enerji gibi doğrudan ekonomik büyüme hızıyla ilintili olan bu yapısal yaranın tedavisi için orta vadeli bir planlama şart)dayalı büyüme modelinin kaçınılmaz sonucu cari açık. 2011 yılında 77.2 milyar USD, 2012 yılı için ise tutarsa hedef 65.4 milyar USD. Üstadlar, Cari Açık/GSMH oranının %10’a ulaşmasını “duvara çarpma” belirtisi olarak belletirlerdi. Bu açıdan dünyada en kötü durumda dördüncü ülkeyiz. Rakiplerimiz Kenya, Mozambik, Moğolistan…

Yaklaşık 80 milyarı kısa vadeli olmak üzere, 320 milyar USD cıvarındaki dış borcun 208 milyarı özel sektörün. Özelleştirme maceramızın hazin sonu …

Öte yandan üç aylık dönemler itibarı ile büyüme hızı %11.9’dan %3.2’ye (Çin’de bu oran % 7.2) gerilemekte.

Büyüme oranı bu denli neden geriliyor?

*Dışsatımınızın yarıdan fazlasını yaptığınız Avrupa ağır krizde,
*Diğer dışsatım seçeneklerinizle, Irak ve Suriye ile kanlı-bıçaklı oldunuz.
İran tepkili, doğal gaz fiatını yükseltti. Rusya, yine sebze ve meyvelerinizi geri gönderme uyarısında,
*Gelir dağılımında orta ve düşük gelir gruplarına yönelik hiç bir iyileşme yok.İç tüketim frenlendi. Emekçi ve emekliler ile iktidar eliyle birden zenginleştirilen katmanlar arasında makas hızla açılıyor. En fazla 7-8 kat olması gereken en yoksul, en zengin katmanlar arasındaki gelir farkı, OECD verilerine göre 14. Oysa asıl tüketecek ilk grup…Keynes böyle diyordu; şimdilerde Hollande da krize karşı aynı yolu önermekte...
Varılan nokta: Talep daralınca, reel ekonomide, tüm sektörlerde imalat sanayi, tarım, inşaat, madencilik, turizm vb.ciddi kan kayıpları…

Bütün bunlara rağmen, Türkiye’de, habis urlara karşı bağışıklık sağlayan yararlı bir ot, bitki vardı: Bütçe Dengesi
İşte bu ot bitmiyor artık. Çünkü bu ot büyüyen ekonomilerde bitiyor. Büyüme ve gelir artışı hız kesince tüketim de geriliyor. Vergi sistemi, adaletsiz, tüketim üzerinden alınan dolaylı vergilere dayanmışsa, bütçe gelirleri düşüyor.

Haziran sonu itibarı ile 2011’in ilk 6 aylık dönemine göre, bu yılın ilk altı aylık döneminde bütçe giderleri % 17.9 artarken, Bütçe gelirleri % 11, vergi gelirleri ise sadece % 6.9 arttı. İşte size dolaylı vergi sisteminin ilginç oyunu, bumerang etkisi…

Sonuç:

Uzun süredir ilk kez ciddi bir bütçe açığı: 6.5 milyar(eski T.L. ile 6.5 katrilyon).
İşte bu bağlamda, dış borç, cari açık, düşük büyüme ve açık bütçe sarmalının ülkeyi kriz bataklığına iyice çekme olasılığı çoğalıyor.

Çare, ödemeler dengesinin “net hata noksanlar” kalemine kaynağı ve ne bahasına olduğu meçhul milyarlarca dolar girmezse, 2B’den beklenen gelir elde edilemezse, geriye kalan ne varsa “babalar gibi satmak”…

Bu da mı yetmedi? Vur abalıya halkın sırtına, gelsin dolaylı vergiler. Ete, süte, benzine…

İşte, size bir vergi fıkrası: Temel uluslararası bir toplantıdadır. Halktan toplanan vergilerin nasıl kullanıldığını anlatacaklar, birbirlerine.

Amerika’lı konuşmacı söz alır: Biz önce yere bir çizgi çizeriz ve topladığımız vergileri havaya atarız... Çizginin soluna düşen paralar halka hizmet olarak geri döner, sağda kalanla devlet yatırım yapar.

Avrupalı söz alır : Biz de yere bir daire çizeriz... Toplanan vergileri havaya atarız. Dairenin dışında kalanı halkın gönencini artırmak, dairenin içine düşeni devlet harcamaları için kullanırız...

Sıra Temel’dedir: Ula uşaklar ne güzel anlattinuz daa. Keşke piz da sizun çirkefluklerunuzi değil da habu usulünüzü alsak... Bizde daha kısa oluyi bu işler... Oyle yere çizgu, mizgu yok... Pizda höçümet halktan toplayı vergileri, atayı havaya. Yere düşenler kendularına, eş, dost, akraba-i talukata... Havaya kalanları da, halk pekleyi ha pekleyi, ha piza da bi şeyler duşer deye...

Demokrasilerde çare tükenmez… Hayırlı sonbaharlar…

AYDINLIK G.;22.O7.2012