ABD'de 700 milyar dolarlık kurtarma paketi reddedildi. Borsalar tepetaklak oldu.

Çıkmasına kesin gözü ile bakılan 700 milyar dolarlık kurtarma paketi ABD Temsilciler Meclisi'nde reddedildi.

Kararın ardından Dow Jones sanayi endeksi, tarihinde bir gündeki en büyük düşüşle 777,68 puan gerileyerek 10.365,45 puana düştü.
Nasdaq bileşik endeksi ise 199,61 puan (yüzde 9.14) azalarak, 1.983,73 puandan kapandı.

ABD ÇIKIŞ YOLU ARIYOR

ABD’de finans sektörünü kurtarmayı amaçlayan 700 milyar dolarlık paketin Kongre’de reddedilmesinin ardından yönetim ve Kongre liderleri ne yapılabileceğini araştırıyor.

Uzmanlar, yönetim ve Kongre’nin yeni bir paketi içeren çözüm üzerinde çalışmaya başlayabileceğini ancak buna ilişkin henüz hiç bir şeyin belli olmadığını söylediler.

Cumhuriyetçi Parti, paketin çökmesinden dolayı Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin oylamadan hemen önce yaptığı konuşmayı sorumlu tuttu.

Pelosi’nin bu konuşmasında krizin suçunu Başkan George W. Bush’un "sağcı ideolojisine" yüklemesinden rahatsız olan birçok Cumhuriyetçinin son anda fikrini değiştirerek pakete ret oyu verdiği Cumhuriyetçi liderler tarafından dile getirildi.

Bu durumu eleştiren Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komisyonu Başkanı Demokrat Barney Frank, "Bazıları duyguları incindiği için ülkeyi cezalandırmaya karar verdi" dedi.

Öte yandan, ABD’yi şoke eden bu gelişme piyasaları derin şekilde vurdu.

Dow Jones sanayi endeksi günü 777 puanlık rekor düşüşle kapattı.

Bundan önceki rekor düşüş 11 Eylül terör saldırılarının ardından gelen günde meydana gelen 721 puanlık kayıptı.

"PLANIN ÇIKMASI İÇİN ÇALIŞMAYA DEVAM"

Öte yandan başarısızlık üzerine Meclis’teki her iki partinin liderleri, "bir kurtarma planının çıkması için çalışmaya devam" kararı aldılar.

Temsilciler meclisi çoğunluk lideri Demokrat Partili Steny Hoyer, Temsilciler Meclisi azınlık lider yardımcısı Cumhuriyetçi Roy Blunt ile bir telefon görüşmesi yaptığını, "bir uzlaşma için çalışmaya devam edilmesi üzerinde mutabakata vardıklarını" belirtti. Hoyer, görüşmelerin telefonla süreceğini, ilerleme halinde bir araya geleceklerini kaydetti.

Hoyer, "Elbette ki sorumluluğumuzu unutmayacağız" dedi.

"MÜMKÜN OLDUĞU KADAR ÇABUK BİR ARAYA GELMELİYİZ"

ABD’de kurtarma planının reddedilmesini değerlendiren Hazine Bakanı Henry Paulson ise, ülkenin finansal sistemini kurtarmaya yönelik bir planın "acilen çıkarılması gerektiğini" belirtti ve bunun için "Kongre ile çalışma yapacağını" söyledi.
Paulson, gelişme üzerine Başkan George W. ile görüştü ve ardından gazetecilere yaptığı açıklamada planın çıkarılması için çok çaba gösterdiklerini belirtti. Paulson, "çok çalışmıştık ama başarısızlığa uğramasına göz yumulması da bir o kadar önemli oldu" dedi.

Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre liderleriyle, plan üzerinde mutabakat sağlanması için günler süren çalışmalar yapan Paulson, "kendileriyle, plan üzerinde çalışmak amacıyla acilen yeniden bir araya geleceğini" belirtti. "Mümkün olduğu kadar çabuk bir araya gelmeliyiz" diyen Paulson, "son bir kaç gündür mali piyasalarımızda ciddi bir kargaşa gördük, buna burada, Washington Mutual ve Wachovia’nın, Avrupa’da da iki önemli finansal kuruluşun çöküşü de dahil" ifadesini kullandı.

Paulson, Hazine’nin, Merkez Bankasının ve ilgili kuruluşların, piyasaların problemlerini giderici yönde ellerinde önemli bir çok araç bulunduğunu, ekonomiyi ve piyasaları korumaya yönelik gereken her aracın kullanıldığını, ABD bankacılık sisteminin var olan baskılara karşın yine de iyi durumda olduğunu kaydetti.

DÜNYA MERKEZ BANKALARI, PİYASALARA 620 MİLYAR DOLAR VERECEK

Şok karar üzerine ABD Merkez Bankası (FED) öncülüğündeki dünya merkez bankaları, piyasalara, öncekinin neredeyse iki katı miktar olan 620 milyar dolar verecek.

FED, döviz takas sistemi çerçevesinde, piyasalara 330 milyar dolar pompalarken, Avrupa Merkez Bankası ve diğer sekiz merkez bankası, piyasalara 290 milyar dolar verecek.

Merkez bankalarının likidite sağlamaya yönelik ortak müdahalesi, küresel finansal krizin daha kötüleşmesini önlemeyi amaçlıyor.

KRİZ 2010 YILINA KADAR SÜRER

Krizin, 2010 yılına kadar dünya gündemini meşgul edeceğini belirten Merkez Bankası eski başkanlarından ve Türk Ekonomi Bankası (TEB) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Canevi, bu süreçte bazı canların yanacağını ve bazı kurumların ortadan silineceğini söyledi.

Global kredi krizinin sadece ABD Hazinesi'nce alınan önlemlerle sona ermeyeceğini belirten Canevi, G-8 ülkeleri yanında Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan gibi yeni gelişmiş ülkelerin de birlikte hareket etmesi gerektiğine dikkat çekti. Bu olayın 1 trilyonluk bir olay olmadığını belirten Canevi, "Buzdağının altında 3-5 trilyon dolar var. ABD Hazinesi'nin gücü buna yetmez. G-8 ülkelerinde de ABD'de olduğu gibi fonlar oluşturulması, banka ve finans kurululuşlarının bilançolarındaki değeri düşmüş olan varlıkların bu fonlarda toplanması gerekli. Ancak, global bir paketle piyasalara güven geleceğini düşünüyorum" dedi.

ABD’DE FİNANS PAKETİNİN ÇÖKMESİ, CUMHURİYETÇİ MCCAIN’İ DE VURDU

Ayrıca, ABD’de 700 milyar dolarlık finans sektörünü kurtarma paketinin çökmesi, başkanlık yarışında da kendini "krizin çözümüne adadığını" duyuran Cumhuriyetçi aday senatör John McCain’e büyük zarar verdi.

Üç hafta önce anketlerde Demokrat rakibi senatör Barack Obama’nın birkaç puan farkla önünde giden McCain, ardından finans sektöründeki krizin derinleşmesiyle birlikte, kötü durumdan sorumlu görülen Cumhuriyetçi Başkan George Bush ile özdeşleştirilmeye başlayınca, kamuoyu yoklamalarında geriye düşmüştü.

Yakın zamana kadar Amerikan ekonomisinin temelde sağlam olduğunu savunan McCain, daha sonra Bush yönetiminin 700 milyar dolarlık kurtarma paketini açıklamasının ardından, geçen hafta kampanyasını askıya aldığını ve "krizi çözmek için Washington’a gideceğini" duyurmuştu.

Ardından kurtarma paketini desteklemeye karar veren McCain, hafta sonunda Kongrede yapılan görüşmelerde aktif rol oynadığını ve tarafları bir uzlaşma çerçevesinde bir araya getirdiğini savunmuştu.

Ancak dün yapılan oylamada Temsilciler Meclisindeki 199 Cumhuriyetçi üyeden 134’ü, McCain’i "yarı yolda bırakarak" paket aleyhinde oy kullandı ve sonuçta paket reddedildi.

Bu durum, kendi partisine mensup milletvekillerinin büyük çoğunluğunun desteğini alamayan Cumhuriyetçi McCain’in kamuoyu önünde zor durumda kalmasına yol açtı.

Önemli Demokrat milletvekillerinden David Obey, "McCain ve Bush, kendi partilerinin kontrolünü tamamen kaybetti" diyerek durumu özetledi.
Paketin Temsilciler Meclisinde reddinin ardından ilk açıklamasını ancak dört saat sonra yapan McCain, "zamanın suçlama değil, çözüm arama zamanı olduğunu" söyledi.

Sonuçta uzmanlara göre Obama, kriz boyunca kendisi hiç de aktif davranmadığı halde, McCain’in başarısızlığından yararlanarak yarışta avantaj sağladı.

DÜNYA BORSALARINDA ŞOK DÜŞÜŞLER

ABD Temsilciler Meclisi'nde mali yardım paketinin reddedilmesinin ardından dünya piyasaları şok düşüşler yaşadı. Dünya merkez bankaları ise bugüne kadarki en büyük müdahale ile piyasalara nakit aktarıyor.

Amerikan yardım paketinin reddiyle dünya piyasalarındaki ilk düşüş dalgası Latin Amerika'da oldu. Brezilya borsası yaklaşık yüzde 10 değer kaybetti.

Tokyo Menkul Kıymetler Borsası düşüşle kapandı. Nikkei Endeksi, yüzde 4,12 oranında değer kaybederek 11.259,86 puandan kapandı ve son 3 yılın en düşük seviyesine geriledi.

Moskova Menkul Kıymetler Borsası'ndaki işlemler geçici olarak durduruldu. İşlemlerin, yerel saatle 12.30'a kadar durdurulduğu kaydedildi. Dünyanın en canlı borsalarından biri olan Moskova Borsası, Gürcistan'da yaşanan çatışmanın ardından toparlanamazken, ardından gelen küresel finansal kriz borsadaki sıkıntıları derinleştirdi.

AVRUPA BORSALARINDA DÜŞÜŞ DURDU

Öte yandan Avrupa menkul kıymet borsalarındaki düşüşler durdu.

Londra, Frankfurt ve Paris borsalarındaki bankacılık hisseleri gerilerken, madencilik başta olmak üzere diğer hisseler toparlanmaya başladı.
Londra'daki FTSE 300 endeksi, yüzde 0,1 oranında değer kazandı.

Borsaların toparlanmasında, ABD'deki kurtarma paketinin yeniden görüşülerek kabul edileceği beklentisi etkili oldu.

Bu arada Fransa Merkez Bankası Başkanı Christian Noyer, panik yapılacak bir durum olmadığını ve zorlukların üstesinden gelinebileceğini belirterek, piyasalarda güven tazeledi.

EURO DEĞER KAYBETTİ

Öte yandan, euro, dolar karşısında değer kaybetti. Euro 1,4472 dolardan, 1,4392 dolara geriledi.
Dünya merkez bankalarının müdahalesi Amerika Birleşik Devletleri, AB, Japonya, Kanada, İngiltere, Çin, İsviçre merkez bankaları piyasaya toplam büyüklüğü 620 milyar dolara ulaşan nakit aktarmaya başladı. Bu operasyonla, paraya sıkışan finans kuruluşlarının iflası engellenmeye çalışılıyor.
Bu paranın 330 milyar dolarını ABD Merkez Bankası FED, 290 milyar dolarını diğer merkez bankaları verecek.