Hazine bakanı Albayrak, Türkiye bundan sonra diğer ülkeler ile olan alışverişlerinde Euro kullanımına geçecek diyerek ekonomide temelden bazı değişiklikler yapılacağının sinyalini verdi. ABD’nin Türkiye’yi sıkıştırması ile Ağustos başında 4,50 seviyelerinde olan ABD doları Ağustos’un son haftasında 6,84 seviyelerine erişti.
Bir aylık sürede Türk parasında %52 civarında bir erime ve değer kaybı görüldü.
Daha önce diğer bazı ülkelerde de gördüğümüz üzere, Dolar’ı bertaraf edip Euro’ya geçiş hiç kimsenin ya da ülkenin hayrına olmuyor.

Örneğin;
Libya lideri Kaddafi Dolar’ı bırakıp AB para birimi Euro’yu tüm petrol gelirlerinde geçerli para olarak ilan ettikten kısa bir süre sonra ülkesinde karışıklıklar çıktı, ardından yönetimden düşürüldü ve öldürüldü.
Irak örneğinde de aynı gelişmeler yaşandı, Saddam durduk yere iktidarından olmadı o da Euro’ya geçmek istemişti sonucunu canıyla ödedi ülkesi ise bölündü.
Venezuella lideri Chavez de ABD’ye karşı çıktı, dişe diş bir mücadele verdi sonunda şaibeli bir şekilde (kanser oldu) o da öldü. Şoförü Maduro, Chavez’in yerine geçti mücadeleyi sürdürmek için çabalıyor; ama Venezuella bugün hiper enflasyonla cebelleşen, dikiş tutmayan bir ülke haline geldi. Bu saydığım ülkelere bir şekilde demokrasi ihracı yapıldı !

Kıssadan hisse; bugün ABD’ye karşı çıkan Türkiye, ithalatında uyguladığı para birimini ve gelirlerini ABD Doları’ndan Euro’ya çevirirse bu çok radikal bir karardır ve neticede bunu yapan her kim olursa olsun Sam amcanın hışmına uğrar, kimi iktidarını kimi de canını kaybeder.
Bizimkiler de şu karışık ortadoğu coğrafyasında tuttu Euro lehine tavır aldılar, üstüne bir de Rusya’dan S400 füzesini 2019 yılında alacağız demeci patlattılar. Rusya’ya, Çin’e ve İran’a yanaşmaya başlayıp yönlerini ise batıdan doğuya çevirmeye başladılar.

Bu gelişmeler ile birlikte geçmişe dönüp Menderesli yılları anımsayalım. Bugünden bir farkı olmayan o günlerde de popülist politikalar uygulanıp, yollar yapılıp, Amerika’dan borç olarak alınan paralar gene betona gömülüyordu. Kalkınmayı gene yanlış anlamıştık. Ödeme zamanı geldiğinde ise Sam amcadan gene kredi isteyip bunun bir kısmıyla aldığımız borcu ödemeyi, kalanı ile de beton yatırımlarına devam etmeye niyetlenmiştik. Ama Sam amca verdiğim paraları amacına uygun kullanmadın gene benden para istiyorsun borcu yeni borçla kapatmaya çalışıyorsun, olmaz dediğinde ise bu sefer ABD’ye resmen posta koyduk; sen vermezsen biz de gider Rusya’dan alırız tehditi savurduk. Ve sonuçta ABD krediyi vermedi. Menderes hükümeti de Rusya’ya yanaşarak Ruslardan para istedi. Ruslar milli menfaatleri gereği bu isteğimizi makul bularak para vermeyi kabul ettiler. Akabinde Menderes hükümeti için geri sayım başladı. Menderes önce iktidarından oldu, sonra hakkında tutulan dosyalar ortalığa saçılıp yargılanmasına yol açıldı. Bu yargılamanın sonucunda Menderes’le birlikte Zorlu ve Polatkan da idam edildiler. Dayılık pahalıya patladı.

Bugün ise gene aynı yoldan, gene aynı tümsek ve çukurlara bata çıka, gene aynı hataları yaparak, tarihten hiç ders çıkartmadan kör topal yola devam etmeye çalışıyoruz. Sonuç ise malum, olacaklar sadece zaman meselesi. ABD’nin ülkenin tüm hücrelerine nüfus ettiği 60’lı yıllardan beri, ABD’nin uydusu olan bir ülkenin Sam amcaya posta koyması kahraman bakkal supermarkete karşı oyunundan farksızdır ve anlamsızdır. Ülke ithalat ile ihracatının %70’nin ABD Dolar’ı ile ülkedeki özelleştirmelerin, köprü ve otoyol geçişlerinin gene ABD Dolar’ı ile yapıldığı bir coğrafyada başka bir ödeme ve tahsil aracına geçiş çok iyi bir planlama, programlama ve sağlam bir ekonomi ile olabilir. Bir anlık kızgınlık ve tepki gösterme gösterisi ile olmaz.

Bugün dünya ülkeleri geçmişte BrettonWoods kasabasında altın standartını bırakıp bir kağıt parçası olan doları kabul ettiğine zaten pişman olmuş durumdadır. ABD ve onun politikalarına tepki ve başkaldırı günden güne artmakla birlikte bazı değişiklikler hemen değil, süreç içerisinde yavaş yavaş gerçekleşecektir.
ABD, dünyada ticaret savaşını başlatarak belki de bugüne kadar hakim olduğu dünya hegamonyasının son günlerini veya dönemini yaşamaktadır. Bundan sonrası ise belki de tam anlamıyla dünya için kaos olacaktır. İşte bu nedenlerden ötürü adımlarımızı çok temkinli ve iki kere düşünerek atmalı, iki düşünüp bir karar vermeliyiz.

Zafer ATUN
30/08/2018

Euro kimseye yar olmadı. Bu gidişle de kimseye yar olmayacak!

Euro şu an: 7.47 seviyesinde. Şuradan: https://piyasa.paratic.com/doviz/euro/ inceliyorum ben Euro kurunu. Bu gidişle yeni yıla 8 olarak giriş yapacak gibi.

Euronun 8.00 seviyesine erişebilmesi için sadece 0,53 krş artması yeterlidir.
Ağustos başında 5,75 değerinde olan euro bugüne kadar yaklaşık %30 prim yapmış durumda (42 günde)
Sene sonuna kadar ülkemize özgü çok farklı uluslararası gelişmeler oluşabilir. Kırılgan 5'linin şu an ilk 3'ündeyiz
8 seviyeleri bu yüzden çok önceden de görülebilir kanımca...