Atatürk, 30 Nisan 1919 günü İstanbul Hükümeti’nce İngiltere’nin onayıyla Dokuzuncu Ordu Kıtaatı Müfettişliği’ne atandı. Kendisine verilen görev, Karadeniz bölgesinde Pontusçu Rum çetelerinin saldırılarına karşı direnen Türk çetelerini ortadan kaldırmaktı. Mustafa Kemal, Samsun’a Türkleri bastırmak göreviyle gönderildiğini, kendisi sağlığında yayımladığı anılarında açıklamıştı. 1 Kendisine verilen Türk direnişini bastırma görevinin tam tersini yapacağını yüreğinde bir sır gibi saklayarak 16 Mayıs günü İngiliz vizesiyle Bandırma Vapuru’na binen Mustafa Kemal, 19 Mayıs günü beraberindekilerle Samsun’a çıktı. Görevlendirme belgelerinin tıpkı basımları da Milli Eğitim Bakanlığı’nca Tarih Vesikaları Dergisi’nin Nisan 1943 tarihli 12. Sayısında yayımlanmıştı. 
Atatürk’ün Samsun’a kimlerce hangi görevle gönderildiği konusunda gizlenen hiçbir şey olmadığı halde, Zaman gazetesi, 19 Mayıs 1989 günü “Atatürk Samsun’a İngiliz vizesiyle gitti” ve iki yıl sonra 19 Mayıs 1991 günü, “Türk ve dünya basınında ilk defa: Bir 19 Mayıs belgeseli: Samsun’a İngiliz vizesi.” başlığı altında İngiliz damgalı vize belgelerinin fotokopilerini yayımlayacaktı. Kazım Karabekir’in arşivinde bulunup damadı tarafından fotokopileri 2 Zaman gazetesine ve M. Bardakçı’ya 3 verilen bu vize belgeleri, Kazım Karabekir’in Eylül 1992’de yayımlanacak olan “Paşaların Hesaplaşması” kitabında da yer alacak ve Atatürk’ü karalayan yayınlara konu olacaktı.
Karşı Devrimci çevreler, Atatürk’ün İngiliz işgali altında bulunan İstanbul’dan Samsun’a İngiliz vizesiyle gitmiş olmasını, onu “işgalci İngilizlerin adamı” olarak damgalayıp karalamak amacıyla kullanıyordu. Nitekim, Nezih Uzel’in 2008’de “İngiliz İstihbarat Subayı Yüzbaşı Bennett Anlatıyor: Atatürk’e Nasıl Vize Verdim” başlığıyla yayımlanan kitabı da Atatürk’ü İngilizcilikle suçlayanlarca kanıt olarak gösterilecekti. Uzel, mütareke döneminde, İstanbul’da İngiliz ordusunda önce “irtibat” sonra “istihbarat” subayı olarak görev yapan John Godolphine Bennett ile 1972 yılında İstanbul’da bir tekkede karşılaşmış; kendisiyle o tarihte yaptığı söyleşiyi 26 yıl sonra 2008’de işte bu başlıkla kitaplaştırıp yayımlamıştı. 1974’te ölen Bennett, 1972’de Uzel’in teybe aldığı konuşmalarında, Mustafa Kemal ve beraberindekilere Samsun’a gidiş vizesini bizzat kendisinin verdiğini anlatıyordu.
“Atatürk Samsun’a İngiliz vizesiyle gitmiş, demek ki İngilizlerin adamıymış” diyenler, Atatürk Samsun’a çıktıktan kısa bir süre sonra İngilizler’in onu öldürmek için bir gizli örgüt kurduğunu ve İngiliz ajanlarının Atatürk’ü öldürmek üzere Ankara’ya gönderildiğini bilmiyorlar mıydı? Üstelik, İngilizlerin kurduğu Atatürk’e Suikast Örgütü’nün yöneticisi de, “Atatürk’e Samsun vizesini ben verdim”diyen, Yüzbaşı Bennett idi. Hint Hilafet Komitesi’nden Kuvayı Milliye’ye milyonlarca lira yardım getiren Hintli bir Müslüman görünümüyle 6 Aralık 1920 günü Ankara’ya gelen İngiliz Ajanı Mustafa Sagir, kısa süre sonra Ankara’da Mustafa Kemal’e suikast hazırlıklarını kanıtlayan belgelerle birlikte suçüstü yakalanmış; sorgusunda, Bennett’in yönetimindeki gizli suikast örgütü tarafından M. Kemal’i öldürecekler için gerekli tüm bilgileri toplamak üzere Ankara’ya gönderildiğini açıklamıştı.
1972’de Nezih Uzel’le söyleşisinde “Atatürk’e Samsun vizesini ben verdim” diyen Yüzbaşı Bennett’in, gerçekte Mustafa Kemal’i öldürmek üzere kurulan gizli örgütün yönetiminde olduğu gerçeği; ilk kez 1921 Mayıs’ında, suikastçi İngiliz Ajanı Mustafa Sagir’in Ankara İstiklal Mahkemesi’nde verdiği ifadeleri yayımlayan Hakimiyeti Milliye ve Anadolu’da Yeni Gün gazeteleri aracılığıyla şöyle duyurulmuştu: “Mustafa Sagir, Mustafa Kemal’in öldürülmesi planını uygulamak için kurulan komite üyelerinin adlarını açıkladı.” 4 “Albay Nelson, Binbaşı Monford, Papaz Frew, Yüzbaşı Bennett ve daha diğer arkadaşları ki, Mustafa Kemal Paşa hakkında suikast yapmak tertipleriyle meşguldürler.” 5
İngiliz Yüzbaşı Bennett’in yönetimindeki Mustafa Kemal’e suikast örgütünce gönderildiği Ankara’da yakalanıp, suikast hazırlamaktan suçlu bulunarak idam cezasına çarptırılan İngiliz ajan Mustafa Sagir, İngilizlerin İmparatorluk Bayramı’na denk gelen 24 Mayıs 1921 günü Ankara’da asılacak ve bu durum, İngilizlerce, Atatürk’ün ileri kertede İngiliz düşmanı olduğunun bir göstergesi olarakdeğerlendirilecekti:
“29 Mayıs 1921’de İstanbul İngiliz Yüksek Komiserliği’nden Mr. Rattingen imzasıyla İngiltere Dışişleri Bakanlığına gönderilen son derece gizli şifreli telgrafta, İngilizler Mustafa Sagir’i Ankara’ya casus olarak gönderdiklerini kabul etmişlerdi. (...) Rattingen’e göre olayın önemi Ankara Hükümeti’nin İngiltere’ye karşı düşmanca tavrını sürdüreceğini göstermesinden kaynaklanıyordu.” 6
“Atatürk’e Samsun vizesini ben verdim” diyen Yüzbaşı Bennet’in, gerçekte İngiliz Ajanı M. Sagir’i M. Kemal’i öldürmek üzere Ankara’ya gönderen suikast örgütünün bir yöneticisi olduğu gerçeği; olayların tanığı olan Yunus Nadi’nin 1926’da Cumhuriyet gazetesinde yayımladığı yazı dizisinde bir kez daha dile getirilecek; ardından Haftalık Mecmua, 1927’de 22 bölümlük bir yazı dizisiyle, Yüzbaşı Bennett’in yönettiği suikast örgütünü ve bu örgütün M. Kemal’e suikastle görevlendirdiği İngiliz ajan Mustafa Sagir’in eylemlerini, ayrıntılarıyla işleyecekti. 7 Bennett’in M. Kemal’i öldürme örgütünde yönetici olduğu, yazı devrimi öncesi yapılmış bu yayınlardan başka, Murat Sertoğlu’nun 1955’te yayımlanan “Mustafa Sagir” kitabında bir kez daha dile getirilmişti.
Prof. Dr. Bülent Çukurova, 1994’te yayımlanan “Kurtuluş Savaşında Haberalma ve Yeraltı Çalışmaları” kitabında, İngiliz Yüzbaşı Bennett’in M. Kemal’e suikast örgütünün yöneticisi olduğu gerçeğini, Genelkurmay ATASE Arşivi ve Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü (TİTE) Arşivlerinden belgelerle şöyle ortaya koyuyordu:“İngilizlerin de büyük ölçüde destek ve örgütlemesiyle Kuva-yı Milliye mensubu kumandanlara suikastler yapılması planlanmıştır. Bu plana göre İngilizlerin tahrik ettiği ve yönlendirdiği Ermeni suikastçıların Bandırma yoluyla Afyonkarahisar’dan geçerek Anadolu içlerine sokulması düşünülmüştür. 9 İngilizlerin oluşturduğu bu suikast örgütünün merkezi Berlin’de kurulmuş ve buradaki İngiliz binbaşısı bu merkezin başına getirilmiştir. 10 İstanbul’da ise suikastçıları yönlendirme görevi Captain Bennett ile, İngiliz haberalmasına çalışan Binbaşı Asaf Tayyar’a verilmiştir. 11 20 Ocak’ta Bennett ve Asaf Tayyar Ankara’ya hareket etmişlerdir.” 12
“İngiliz Haberalması bu çalışmalara başlayınca İstanbul’da İngiliz Siyasi Temsilciliğinde görevli memurlar karargâhtan uzaklaştırılmıştır. 13 Mustafa Kemal ve Diğer Kumandanlara yapılacak suikastleri düzenlemek için sızan Ermenileri, Bennett İzmir’den bizzat yönetmeye karar vermiştir. 14 ”
Bennett’in Atatürk’e suikast örgütünün yönetiminde olduğu gerçeği, Prof. Dr. Sabahattin Özel’in 2009’da yayımlanan “Casustur Casus” 15 kitabında, İstiklal Mahkemesi tutanaklarıyla, ATASE ve TİTE arşiv belgeleriyle bir kez daha gözler önüne serilmiş ve anılan kitapta bu örgütün diğer suikast girişimlerine ilişkin şu bilgiler verilmişti:“Gerçekte suikast işinin başlangıcı Erzincan’ın Horun Mahallesi’ne kadar dayanıyordu. (...) İngiliz ajanı Yüzbaşı Asaf Tayyar tarafından önce Damat Ferit’e, daha sonra İngiliz generaline takdim edilmişlerdi. Bu sırada Süleymaniyeli Pepe Salim, Adil ve Şevket gizli bir cemiyet kurmuşlardır. (...) Adil, Mustafa Kemal’e atacağı bir kurşun için ailesine 20.000 lira verilmesini şart koşmuştu.” 16
“Diğer taraftan 1921 yılı başlarında Anadolu’ya suikast amaçlı olarak otuz subay gönderilmiş, kendilerine eylemleri için üç ay süre tanınmıştı. Bunlara öncelikle Mustafa Kemal Paşa, İsmet Bey ve diğer Kuvayı Milliye önderlerini ortadan kaldırma görevi verilmişti. İngilizler otuz subayın İstanbul’da-ki ailelerine 150’şer lira aylık bağlamışlar, her başarılı suikastın ödülünü de 10.000 lira olarak saptamışlardı.” 17
Prof. Dr. Selahi R. Sonyel de 1995’te yayımlanan kitabında, M.Kemal’e suikast hazırlamak suçundan idam edilen İngiliz Ajan Mustafa Sagir’in, Bennett tarafından Ankara’ya gönderildiğine ilişkin bir İngiliz Devlet Arşivi belgesine göndermede bulunuyordu. 18
* * *
Atatürk’e Samsun vizesi veren İngilizlerin, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmasından kısa bir süre sonra onu öldürmeye karar verip, bu amaçla bir suikast örgütü kurmuş ve bir çok suikast girişimin-de bulunmuş olmaları; yurdumuzu İngiliz-Fransız-İtalyan-Yunan işgalinden kurtaran ordularımızın Başkumandanı Atatürk’ün, Karşı-Devrimcilerce ileri sürüldüğü gibi İngilizci olmadığının en somut kanıtıdır.
Biz yıllardır ortaya koyduğumuz bu gerçekleri, son olarak 19 Mayıs 2015 günü Kanal B’de yayımlanan 19 Mayıs Özel ve 19.11.2016 günü yine Kanal B’de yayımlanan Tarihin Bilinmeyen Yüzü programlarında, yukarıda belirttiğimiz yayınları ve belgeleri kaynak göstererek yineledik.
“Söz uçar yazı kalır” derler; bu nedenle bir kez daha yazıyoruz.
Gerçekleri karartanlara kaygı; gerçekleri araştırıp belgeleriyle ortaya koyanlara saygıyla...
Dipçe:
1 Hakimiyeti Milliye ve Milliyet gazeteleri, 13.03.1926 vd. “Büyük Gazi’nin Hatıratından Sahifeler”. Ayrıca Hakimiyeti Milliye, 19.05.1932, s.1 ve Ulus gazetesi, 19.05.1937, s.9, 10. F.R.Atay, “19 Mayıs 1919” başlıklı yazı. Ayrıca, Afet İnan, “Gerilla Hakkında İki Hatıra”, Belleten, 1937, sayı 1, s.10-14.
2 Mustafa Armağan, Zaman g. 15.05.2011 ve 24.05.2015.
3 Murat Bardakçı, “İşte, 19 Mayıs Gerçeği”, Hürriyet g. 21.05.2005 ve “Yandım Ali’nin Tekkeci Subayı”, Sabah g., 18 Şubat 2007.
4 Berthe Georges-Gaulis, “Kurtuluş Savaşı Sırasında Türk Milliyetçiliği” çev. Cenap Yazansoy, İstanbul 1981, s.143-147’den aktaran Prof. Dr. Sabahattin Özel, “Casustur Casus”, 1. Basım, Derlem y. Nisan 2009. s. 228.
5 Hakimiyeti Milliye, 22-27 Mayıs, 29-30 Mayıs 1921, Anadolu’da Yeni Gün, 22-26 Mayıs, 29-30 Mayıs 1921. Aktaran: Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e. s. 315.
6 Bülent Gökay, “Anadolu’da Bir İngiliz Casusu”, Tarih ve Toplum, sayı 98, Şubat 1992, s.23 vd. aktaran Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e. s.413.
7 Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e. s.49-165.
8 Bülent Çukurova, “Kurtuluş Savaşında Haberalma ve Yeraltı Çalışmaları”, 1. Basım, Ardıç y. Ankara 1994.
9 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.384-ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.38, TİTE Arş. K.39, F.13266.
10 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.385- TİTE Arş. K.39, F.13266. ATASE Arş. ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.23, 23/1.
11 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.386- ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.23, 23/1, K.1560, D. 118, F.30/1.
12 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.387- ATASE Arş. A.1/7895, K.1560, D.118, F.30, 30/1.
13 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 172, dn. 386- ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.23, 23/1, K.1560, D. 118, F.30/1.
14 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 172, ATASE Arş. A.1/7895, K.1560, D.118, F.30/1.
15 Prof.Dr. Sabahattin Özel, “Casustur Casus”, 1. Basım, Derlem y. Nisan 2009.
16 Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e., s. 208, dn. 129. T.İ.T.E. A.3, 415-54-52.
17 Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e., s. 208, dn. 130. T.İ.T.E. A.3, 229-57-128.
18 Prof. Dr. Selahi R. Sonyel, “Kurtuluş Savaşı Günlerinde İngiliz İstihbarat Servisi’nin Türkiye’deki Eylemleri”, TTK 1995, s. 184, dn. 59. FO 371/6472/E 8417.
1 Hakimiyeti Milliye ve Milliyet gazeteleri, 13.03.1926 vd. “Büyük Gazi’nin Hatıratından Sahifeler”. Ayrıca Hakimiyeti Milliye, 19.05.1932, s.1 ve Ulus gazetesi, 19.05.1937, s.9, 10. F.R.Atay, “19 Mayıs 1919” başlıklı yazı. Ayrıca, Afet İnan, “Gerilla Hakkında İki Hatıra”, Belleten, 1937, sayı 1, s.10-14.
2 Mustafa Armağan, Zaman g. 15.05.2011 ve 24.05.2015.
3 Murat Bardakçı, “İşte, 19 Mayıs Gerçeği”, Hürriyet g. 21.05.2005 ve “Yandım Ali’nin Tekkeci Subayı”, Sabah g., 18 Şubat 2007.
4 Berthe Georges-Gaulis, “Kurtuluş Savaşı Sırasında Türk Milliyetçiliği” çev. Cenap Yazansoy, İstanbul 1981, s.143-147’den aktaran Prof. Dr. Sabahattin Özel, “Casustur Casus”, 1. Basım, Derlem y. Nisan 2009. s. 228.
5 Hakimiyeti Milliye, 22-27 Mayıs, 29-30 Mayıs 1921, Anadolu’da Yeni Gün, 22-26 Mayıs, 29-30 Mayıs 1921. Aktaran: Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e. s. 315.
6 Bülent Gökay, “Anadolu’da Bir İngiliz Casusu”, Tarih ve Toplum, sayı 98, Şubat 1992, s.23 vd. aktaran Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e. s.413.
7 Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e. s.49-165.
8 Bülent Çukurova, “Kurtuluş Savaşında Haberalma ve Yeraltı Çalışmaları”, 1. Basım, Ardıç y. Ankara 1994.
9 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.384-ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.38, TİTE Arş. K.39, F.13266.
10 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.385- TİTE Arş. K.39, F.13266. ATASE Arş. ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.23, 23/1.
11 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.386- ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.23, 23/1, K.1560, D. 118, F.30/1.
12 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 171, dn.387- ATASE Arş. A.1/7895, K.1560, D.118, F.30, 30/1.
13 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 172, dn. 386- ATASE Arş. A.1/7895, K.1561, D.120, F.23, 23/1, K.1560, D. 118, F.30/1.
14 Bülent Çukurova, a.g.e. s. 172, ATASE Arş. A.1/7895, K.1560, D.118, F.30/1.
15 Prof.Dr. Sabahattin Özel, “Casustur Casus”, 1. Basım, Derlem y. Nisan 2009.
16 Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e., s. 208, dn. 129. T.İ.T.E. A.3, 415-54-52.
17 Prof.Dr. Sabahattin Özel, a.g.e., s. 208, dn. 130. T.İ.T.E. A.3, 229-57-128.
18 Prof. Dr. Selahi R. Sonyel, “Kurtuluş Savaşı Günlerinde İngiliz İstihbarat Servisi’nin Türkiye’deki Eylemleri”, TTK 1995, s. 184, dn. 59. FO 371/6472/E 8417.
Cengiz ÖZAKINCI, “Bütün Dünya”, Ocak 2017
cengizozakinci@butundunya.com.tr
News
Site map
SitemapIndex
RSS Feed