Kahramanlarımızı Unutmayalım: Fatsalı Halim Efendi
Yabancı bir gazeteci savaştan sonra Mustafa Kemal Atatürk’le yaptığı mülakatta "zaferi nasıl kazandınız?" diye sorunca, Atatürk şu yanıtı verir: "Telgraf telleriyle"...
Fatsalı Halim Efendi…
Millî Mücadelemizin kahraman telgrafçılarından…
Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasında, dönemin en ileri haberleşme aracı olan telgraf çok büyük bir rol oynamıştır.
Fatsalı Halim Efendi, Telgrafçı Hamdi Bey gibi pek çok telgrafçı, İstanbul'daki İngilizlerin baskı ve kuşatmasını kırarak Anadolu'ya önemli bilgiler ulaştırmışlardır. Mustafa Kemal Paşa savaşın seyrini; telgrafla haberleşmeyi ustalıkla kullanarak, bilgi akışını oluşturmak ve izlemek suretiyle kontrol altına almıştır. Millî Mücadele’nin örgütlenmesini, vali ve komutanlarla yaptığı haberleşmeyle gerçekleştirmiş, İstanbul hükümetine karşı mücadelesini kendisine bağlı telgrafçıların özverili çalışmalarıyla yürütmüştür. Bütün yapmak istediklerini, yaptıklarını, talimatlarını, mücadele stratejisini arkadaşlarına telgrafla iletmiştir.
Telgraf hatlarının tahrip edildiği, telgrafhanelerin basılıp dağıtıldığı bir zamanda telgrafçılar, Mustafa Kemal Paşa’nın emrine girerek, haberleşme kanallarını açık tutmak, Paşa’ya bilgi aktarmak, iletilerini yerine ulaştırmak için canla başla çalışmış, hayatlarını ortaya koymuşlardır.
O yıllarda İngilizler haberleşme imkânlarını büyük ölçüde önlemişlerdi. İletişim ağı çok zayıftı. Telgraf sistemi de tahrip edildiğinden Anadolu ile iletişim çok zor şartlar altında sağlanıyordu. İşte bu koşullarda yurtsever telgrafçılarımız devreye girdi.
Bu kahramanlardan biri de Fatsalı Halim Efendi’dir. Kahramanlık öyküsü şöyledir:
Çekilmesi gereken çok önemli bir telgraf vardır. Ancak telgraf telleri kopmuştur. Halim Efendi kopuk hattı onarmaya çalışır. Ancak mevcut malzemeyle kopan telleri birleştiremez. Oysa iş çok acildir, bir çare bulmalıdır. Düşünür, aklına gelen çözümü hemen uygulamaya girişir. Kollarını sıvar, yakındaki su birikintisine batırarak iyice ıslatır. Bir eliyle telin bir ucunu, öbür eliyle diğer ucunu tutar; her ikisini de ellerine sıkıca dolar. Doğrulur, dimdik durur. Telgraf hattının eksiğini, ölümü göze alarak böyle kollarıyla tamamlar. Akımı vücudundan bu şekilde geçirerek telgrafın yerine ulaşmasını sağlar.
Millî Mücadele''ye önemli bir katkıda bulunur.
***
Bir milleti millet yapan ortak hatıralardır, ortak kültür, ortak tarihtir.
O tarih; olaylarıyla, fikir ve duygularıyla, kahramanlarıyla zihnimizde, ruhumuzda, kalbimizde kazılı olmalıdır.
Unutulmayan ortak değerlerdir ki, bizi biz yapar, bir araya getirir, bizi millet yapar.
Öyleyse, Millî Mücadele kahramanlarımızı unutmayalım, hayatlarını ve hizmetlerini iyi öğrenelim. Aile içinde, arkadaşlarımızla bir sohbet konumuz da bu olsun. Çocuklarımıza, torunlarımıza, yeğenlerimize, tanıdıklarımıza o destanları anlatalım.
Anlatalım ki, örnek alsınlar, örnek göstersinler.
Millî bağlarımız artsın, güçlensin, pekişsin.
Bir olan milleti hiçbir güç yenemez.
***
NOT: Fatsalı Halim Efendi hakkında Internet’te çok az bilgi var, bir fotoğrafını aradım, onu da bulamadım. Değerli Fatsalılar! Kahraman hemşehriniz Halim Efendi’ye, herkesten önce siz sahip çıkmalısınız. Hakkında bilgi, belge toplayın, yazın, yayınlayın. Umarım, kentinizde bir büstü vardır, bir sokağa adını vermişsinizdir. Çocuklarınıza, unutmasınlar, örnek alsınlar diye, öyküsünü anlatıyorsunuzdur. O öyküyü bize de yollayın, biz de çocuklarımıza anlatalım.
Prof. Dr. Cihan DURA, 14 Ekim 2015