News of Attilâ İLHAN

'İhtilâl İmâlatçı'sının 'Ticaret' Yolları!..

...insan düşünmeden edemiyor: Fransız İhtilâl-i Kebir'inin uluları, sözün gelişi St-Juste, Marat ya da Robespierre ; tıpkı onlarınki gibi, adı 'ihtilal' amacı 'demokrasi' olan bu soytarılıkları işitselerdi, acaba ne derlerdi? İsterseniz daha yakınlara gelelim; 1917 Sovyet İhtilâli'nin en önemli liderleri Vladimir İlyiç Lenin, Trotstky, Zinovyef, Bukharin, Sultan Galiyef, Radek ve diğerleri; 'Mazlumlar Dünyası'na, aydınlık bir yol açabilmek için; ne sürgünlere gitmiş, nasıl kurşuna dizilmiş; insanlığın kurtuluş tarihinde, böylece birer âbide olmuşlardır.

Sigarayı ...

'İhtilâl İmâlatçıları'nın, 'Esrârı'!..

(Çağrışım/2. ... derginin kapak konusunu görür görmez, önce hayıflanıyor, sonra meraklanıyorum; hayıflandığım bizdeki holding basınında da, adı 'ilerici'ye çıkmış basında da, sorunu ele alıp tartışan, inceleyen, irdeleyen yazıların çıkmaması; meraklandığımsa, son derece ilginç bu konuyu, benzer çalışmalarını bildiğim, -hatta Sırbistan 'daki İhtilâl (!) üzerine yazmış olduklarını, size de aktardığım - Vincent Javert'in araştırıp araştırmadığı!

Ünlü 'Le Nouvel Observateur', araştırmayı hangi başlıkla yayımlamış bilin bakayım: 'İhtilâl İmâlatçıları', nasıl iyi mi? Ele alınan, eski ...

'Dip Dalgası'nın İlk 'Darbesi'

(Tesbit/1. ''...geçen gün, İlhan'ın (Selçuk) 'Pencere'sinden bakıyorum; üzerinde nedense pek durulmayan, o vahim gerçeği; açık ve seçik olarak, tesbit ettiğini gördüm:

''...ABD, Irak'a kuzeyden girmek için, büyük çaba harcamış; Ecevit başkanlığındaki üçlü koalisyonu yıkarak, yerine AKP'yi oturtan operasyonu tezgâhlamıştı; ne var ki evdeki hesap çarşıya uymadı...''

''...ünlü 'tezkere' Büyük Millet Meclisi'nde onaylansaydı; Irak'a kuzeyden saldırmak için, Türkiye'ye giren Amerikan askerlerinin, ülkemizi de bir tür işgal dönemi başlayacaktı. (...) Amerika marifetiyle Türkiye'de ...

Ne De, 'Demokrasi' Ya?!

Belgin'in (Sarmaşık) kitabı, hangi adı taşıyordu? ''Ulusal Siyaset Kavgası'' değil mi? Aslında, aziz dostum Erol Manisalı'nın, kitapla ilgili olarak yazdığı yazının başlığı, eserin muhtevasını adeta özetliyor: ''Sömürgeleşme Sürecinde, Askerler ve Siviller!'' (Cumhuriyet, 9 Mayıs 05)

Ayrıca, 'ulusal siyaset kavgası'nda, özgürlüğü ve demokrasiyi kimselere bırakmayan Media'mızın; davranışının ne derece utanç verici olduğunun nasıl belirtildiğini, son derece güzel özetlemiş:

''...a) yirmi dolayında gazete ve dergi, nasıl başlıklar atmış? Yirmiden fazla köşe yazarı, olaya ...

'Emperyalizm'in Vazgeçemediği!..

..o fikir bende, ilk defa nasıl ve nerede, bu kadar açıklığa ve netliğe kavuşmuştu? Geçen gün bunu düşündüm. Sanırım, Paris'ten son dönüşümdü; geminin kıç güvertesindeyim, çevremizde vahşi bir martı kalabalığı dönüyor; Marsilya limanı, her geçen an, biraz daha uzaklaşmaktadır; mevsim ilkbahar, havada yağmur yüklü bulutlar; içimde birbirini tamamlayan, iki duygu:

1) Paris'e de, Avrupa'ya da elveda; bir daha buralara gelmeyeceğim! (Gerçekten gitmedim)

2) İkincisi, daha da önemli: Batı yâni Emperyalizm, (yâni Hıristiyanlık yâni ...

Hıristiyanlıkta, Doğu/Batı Çelişkisi!..

...kendisini, ciddi ciddi, 'ilerici' zanneden, 'komprador alafrangası' Türk Aydını; eğer sorun derinliğine kurcalanırsa, görülür ki 'şifâhi'dir; bilgi dağarcığı hafif, kulaktan dolma! Çünkü ne doğru dürüst kitap okur, ne de okuduğunu doğru dürüst anlar. Yok canım, hemen kızmayın, elbette istisnaları mevcut, eski bir dostum, Özdemir (İnce), son zamanlarda bunun, güzel bir örneği; elbet, başkaları da var, sözüm onlara değil!..

'Büyük bir model!..'

Niye durduğum yerden, böyle kesip atıyorum? Bir ara o kadar üzerinde ...

'Dil Devrimi, Kaçınılmazdı', Ama!..

Gâzi'nin, şirâzesinden çıkan 'Dil Devrimi'yle, 'bir çıkmaza saplamışızdır' dediği Türkçe'yi; 'dinsel'den 'ulusal'a -yâni 'ümmet' kültüründen, 'millet' kültürüne- ait kılabilmek için, ne türden incelemeler yapıldı; hangi diyalektikle sorun çözülmüştü?

'...Ümmetten millete geçerken...

(Çağrışım / 4. ''...aslında Osmanlıca'nın Türkçeleşmesi zorunluydu; değil mi ki feodal 'ümmet' toplumundan, burjuva 'millet' toplumuna geçiliyor, böyle olması doğal! Başka toplumlarda da, böyle olmuş...''

''... 'ümmet toplumu' feodal ve kırsal bir toplum, 'hükümrân' bir 'hanedân'ın, onunla ittifak hâlindeki 'bendegân' ...

Gâzi, 'Dil Devrimi'ni, Nerede Bırakmıştı?!..

... İster misiniz, Gâzi'nin 'bir çıkmaza saplamışızdır' dediği Türkçe'yi, tabii yapısına ve haysiyetine kavuşturmak için, nelerin yaşandığını, sürecin başından itibâren içinde olan, bir kalemin tesbitlerinden izleyelim:

Üç devir, üç ilke...

(Tesbit/1. ''...üç devir geçirdik; 'Dergi', 'Kılavuz' ve 'Güneş/Dil'. 'Dergi, eski yeni, bütün lehçe ve metinlerdeki, Türk kelimelerini toplamıştır. Tasfiyeciler ('özleştirmeciler' anlayınız) bu kelimelerin bütün ihtiyaçlarımıza kâfi geleceği fikrinde idiler. Atatürk bu tecrübeyi, bizzat, teşvik ve tâkip etti. Büyük inkılâpçının fikir ...

Artık 'Batı', Bir 'Emperyalizm Ortaklığı'dır...

...belki yaşın ilerlemesinden, belki o günleri sık anmayışımdan; yaşanılan 'muhtevâ' aklımda kalıyor da, nerede ve kiminle yaşadığım, bulanık: O akşam, bunları, 'Trotçkist' arkadaşım, Mark Apter'le, Alliance Française'in dumanlı kantininde mi konuşmuştuk; yoksa, Montparnasse'daki Dupont Kahvesi'nde 'zenci güzeli' M'ba'yla mı? Uzaklardan kulağıma, Musettes akordeonlarının ünlü bir parçası geliyor; ama nereden? Kantin'in emektar pikabından mı, yoksa Dupont Kahvesi'nin, hoparlöründen mi? Orası müphem, net olarak hatırladığım, ne konuştuğumuz, hangi sonuca bağlandığımız!.

Kim söylemişti, ...

Niye 'Yılana' Sarıldık?..

...peki, bu curcuna içinde, basın (o tarihte matbuat) kendisine yakışanı yapıyor, ulusal çıkarları, ulusal düzeyde savunuyor muydu? 'Millî Şef'in şakası yoktu hiç, muhâlefeti başından sindirmişti ya, Nadir Nâdi Bey'e bakarsanız, aslında -aynen günümüzde olduğu gibi- işi şakşakçılığa dökenler az değil, çoktu: ''... 'Millî Şef' deyiminin ardında, 'şefliği' müesseseleştirmek isteyen, bir gayret seziliyordu. Tüzük değişikliğine, itirâz eden bir kişi çıkmadı. İtirâz etmek şöyle dursun; dünya şartları değişip de İsmet İnönü 'Millî Şeflik' ve ...