News of Attilâ İLHAN

'Türkistan' Deyince, Başlayan 'Film'!..

(Çağrışım/1. ''...gazetesine göre, ifâdesi ve önemi değişen, başlıklar atılmıştı; özeti şudur: ''Doğu Türkistan Hükümeti Kuruldu!''; gazetenin 'ulusal' ya da 'küresel' oluşuna göre, cümlenin başına bir kelime daha ekleniyor; 'ulusal'sa, 'Kukla' kelimesi, 'küresel'se, 'Sürgünde' kelimesi. Bu kadarı bile, bu işin içinde kaç iş olduğunu göstermiyor mu?..''

''...oysa ben, 'Doğu (Şarkî) Türkistan' sözünü duyar duymaz; yedi sekiz yaşlarında bir çocuğum; bu kelimeler, evin içinde dolaşıp duruyor; hele Vesil'ânım Teyze'ler misafirliğe gelince, annemle konuştukları ...

'Hıristiyanlığı' Seçmek, 'Emperyalizm'i Seçmektir!..

(Çağrışım/1. ''... Menderes/Bayar yönetimi', NATO 'yanlış'ının ilk sorunlarını yaşıyor; Paris'ten, ikinci dönüşüm; birkaç aylık bir İzmir parentezi içindeyim: Kemal Ağabey'in (Bilbaşar elimden tutup, beni ''Demokrat İzmir''e götürdüğü günler! Orada, vaktiyle Paris'te eğitim görmüş, yurtsever bir aydın tanımıştım; 'DP İktidarı'nı irticâı 'hortlatmak'la suçluyordu; ona göre bu Gâzi'nin ciddi bir hatası yüzündendi; gerçi o 'inkilâplarını' art arda gerçekleştirmekte, asla tereddüt göstermemiş; lâkin, 'nihai karara' gelince durmuştu. Merak içinde, Gâzi'nin neyi yapmadığını sorunca; 'yurtseverliği'nden, ...

Aynı 'Ağızlar'la, Aynı 'Tuzaklar'!..

(... '40 Karanlığı'nda, Türkiye'de 'Sol' düpedüz 'vatan hainliği', yâni 'Stalinci Totaliterlik' anlamına gelirdi; 'Solculuk'sa, 'Komünistlik!' İnönü Cumhuriyeti, klasik 'siyaset yelpazesi'ni tanımıyor; sağındaki muhalefeti 'Irkçılık/turancılık', solundaki muhalefeti, 'Komünistlik' olarak görüyordu. Peki, ya Liberallik mi? Hangi 'liberallik?' 'Milli Şef'imiz çiftçinin kendi ekinini biçmesini, 'devlet iznine' bağlamış; limon kolonyası üretimini bile, Tekel'e vermişti. Sınır, böyle nüans tanımaz bir katılıkla çizilirse, 'Soğuk Savaş'ın Türk siyasi hayatı için, tam bir kavram karmaşasına dönüşeceği öngörülebilirdi.

Görülememiştir! Sistem ...

'Tanzimatçılık', Başka Nasıl Olur?..

...bilmem yanılıyor muyum: Barış'ın (Doster) kitabını okumaya başlamadan, daha önce yayımlanmış, yakın tarihimizle ilgili iki esere, -hiç değilse- şöyle bir 'bakmak' lâzım; ikisi de, 'belge' mahiyetindedir, ikisi de, 'Atatürk, Türk Dünyası ve Mazlum Milletler'in (Toplumsal Dönüşüm Yayınları) işlediği dönemi kapsıyor: Bu kitaplardan birisi, Gâzi'nin Türk Hariciye'sini, yıllarca kendisine emanet ettiği, Dr. Tevfik Rüştü Aras'ın yazılarından derlemedir: ''Atatürk'ün Dış Politikası'; ikincisiyse, Müdafaa-i Hukuk döneminde, inkılâbın 'nâşir-i efkârı' olan Hâkimiyet-i Milliye gazetesi başyazılarından, ...

'Onaltı Adımda Demokrasi' (!)...

Tesbit/1. ''...Hep söylemez miyim, Amerikalılar -aslında konu ne kadar gizli olursa olsun- açık sözlü insanlardır; bunun bir kanıtı da; 'Project Democracy / Demokrasi Projesi' uygulamasında, Birleşik Amerika'nın aslında, ne yaptığını takır takır açıklamış olan; -eski CIA Direktörü- Colby'nin sözleri; biliyor musunuz, ne demiş hazret? Aynen şunları: '-...biz, CIA'nın örtülü olarak yaptıklarını, açıktan yapıyoruz!'' (Bkz. M. Yıldırım, 'Sivil Örümceğin Ağında', s. 25)

Nedir o yaptıkları? Mustafa Yıldırım onu şöyle özetlemiş: ''...Toplumla devlet ...

Meğer 'Dolar'lar, 'Cebellezi'ymiş?..

(...mâlum-u âliniz, ABD, işine gelmeyen devlet yönetimlerini 'dağıtmak' istedi mi, 'demokrasi'yi kullanıyor. Epeyce oldu, Yugoslavya'da, 'İnsan Hakları' konusunuda, 'Sivil Toplum Kuruluşları' ile çevrilen 'dolapları' bu köşede, bir Fransız dergisinden (Le Nouvel Observateur) aktarmıştım; şimdi Washington'ın Belgrad'dan önce başardığı, Moskova'daki 'marifetleri'ne şöyle bir göz atmak istemez miydiniz?)

Liberalizm'e 'tapan' örgütler...

''...1990'a gelindiğinde, (Sovyetler'de) kapılar, ardına dek açılmıştı. FTUİ, bağımsız sendikalar örgütlemeye başladı. Liderler yetiştirildi, yeni sendikalara bilgisayarlar, faks makinaları bağlandı, ABD'li uzmanlarca örgütlenen, ...

Ortaklaşa Umut: Avrasya!..

(...meraklısı elbet hatırlayacaktır, zamanında Süleyman Demirel, Avrasya mevzuunda hayli konuşmuştu; çünkü öneminin farkındadır, diyordu ki mesela:

''...Avrasya ne kadar önemlidir? Avrasya dünyanın yeni enerji kaynaklarını barındırmaktadır; bu enerji kaynakları, gelişmiş ve yükselen pazarlar için, uzun vadede daha güvenli ve bağımsız enerji elde edebilme imkânı sağlamaktadır. Avrupa, Avrasya üzerinden Asya ile yeni ulaşım ve iletişim koridorlarıyla bir kere daha kucaklaşma imkânına sahiptir. Bu gelişme dünyada yeni bir ticaret ağının ortaya çıkmasını sağlayacaktır: yani ...

Başka Ülkeye Göçmek!..

Geçen gün telefon, delikanlının biri, Türkiye'de kısa sürede bir 'intibah' hasıl olmazsa, çoluğunu çocuğunu alıp, insana yeni yükselme ufukları va'deden Güney Afrika Cumhuriyeti 'ne gideceğini haber veriyordu; çünkü yeni moda bu, Güney Afrika'ya yerleşmek! Daha önce bu ülke Kanada idi, orasını uçsuz bucaksız toprakları ve az nüfusu ile geniş bir imkânlar ülkesi olarak görüyorlardı; Kanada hükümeti de, yetişmiş 'beyinlerimizi', ülkesine çekmek için, elinden geleni ardına koymuyordu.

Başka ülkede yeni bir hayat aramak, ...

Akçura'nın Kehânetleri...

(Geçen gün, Sky/Türk'teki 'basın toplantısı'nda, Yusuf Akçura'nın Türk aydınlarını eleştiren bir yazısını okumuştum (tarihi 1911, çıktığı dergi Sebilürreşat); önce tarihi ve yazarı belirtmediğim için, dinleyenlerin çoğu, günümüzün aydınlarını tarif ettiğini zannetmiş; o fikirden yola çıkarak, bu gayretli ve çalışkan Türkçü'nün, daha o zamanlar, benzer olayları günümüzde de yaşayacağımızı nasıl öngördüğünü kanıtlayan, iki yazısını -ibret-i âlem için- sizinle paylaşmak istiyorum.)

'Demokratik Türkçülük / emperyalist Türkçülük...'

(İstanbul Türkocağı'nda Bir Konferans, 1919) ''Bizde Türkçülük akımının, git ...

Avrasya Çeşitlemesi!..

...Bugün olsa, öyle bir şeye kalkışır mıydım, bilmem; o zamanlar, genç sayılırım; üstelik Claude (Hartman) hem şair, hem de esoterique (içeriği kendinde gizli) şiiri seviyor, mystique (gizemci) yapılı bir kadın; klâsik Türk şiirini merak etmiş, ben de dilimin döndüğünce anlatıyorum; ara sıra, örnekler çevirerek! İlk şaşkınlığıma, Yunus Emre'nin o ünlü mısraları neden olmuştur; hani şöyledir:

''...mal sahibi mülk sahibi / hani bunun ilk sahibi / mal da yalan mülk de yalan / var ...