News of Metin AYDOĞAN

Ümmetten Millete: Soyadı Kanunu (21 Haziran 1934)

Türkler, özgür ve katılımcı toplum düzeni geliştirerek, bireylerin topluma bağlı, yalın ve sıradan eşitler haline gelmesini sağlamıştır. Ancak, bu eşitlik kimliksizliğe ya da soyun göz ardı edilmesine asla yol açmamıştır. İlişkinlik (aidiyet) duygusu güçlü biçimde korunmuştur. Türklerde; boya, buduna, millete bağlılık, aile ve aile büyüklerine saygı, geçmişini bilme, onu koruma güçlü bir gelenekti. Oysa, Osmanlı padişahları, imparatorluğa dönüşen devleti koruma adına, saltanat makamını saltık (mutlak) güç haline getirmek ...

"Arap Baharı" Ne Zaman Yaşandı

Arap ülkelerinde son dönemde gerçekleşen ve bölge insanına; kan, gözyaşı ve karmaşadan başka bir şey getirmeyen olaylara “Arap Baharı” deniyor. Yaşananlardan kendini çabuk kurtaran Mısır ve başka Arap ülkelerinde 20.yüzyılda gerçekten bir “bahar” yaşanmıştır. Bu bahar, Türk Kurtuluş Savaş’ından sonra Ortadoğu ve Kuzey Afrika’yı kapsayan; Mısır, Cezayir, Libya, Tunus ve Fas’ı içine alan anti-emperyalist kurtuluş savaşlarıdır. Mısır’daki Nasır Devrimi gerçek bir uyanış ve devrimci atılımdır. Bu atılım, 1952-1970 arasında 18 ...

İzmir Suikastı

Atatürk’e yapılan 17 suikast girişiminden biri olan İzmir Suikastı, 15 Haziran 1926 günü ortaya çıktı.

Saltanatın kaldırıldığı 1922 yılından beri, gerçekleştirilen hemen her yeniliğe karşı çıkmış olan “karşıtçılar cephesi”, Mustafa Kemal’le meşru sınırlar içinde başedemeyeceğini anlamıştı. Devrim atılımları uygulanıp halka mal oldukça o güçleniyor, karşıtları güç yitiriyordu. Çok yakında, hiçbir şey yapamaz duruma düşecekleri için, zaman yitirmeden ve hangi biçimde olursa olsun durdurulmalı, kurmakta olduğu yeni düzen, daha çok güçlenmeden ortadan kaldırılmalıydı. Suikastçıların ...

Atatürk'ün Dış Siyaseti

Atatürk’ün uyguladığı dış politika sonucunda, Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren ve Lozan’dan kalan sorunları çözdü ve Tuna boylarından Orta Asya’ya, Rusya’dan Basra’ya dek geniş bir alanı, emperyalist devletlerin etkili olamadığı barış bölgesi haline getirdi. Bu başarı, aynı zamanda, Türkiye’nin dört bir yanının, dostluğa dayalı, sağlam bir güvenlik kuşağıyla çevrelenmesiydi. Yunanistan’la olan göç ve azınlık sorunlarını çözdü, Boğazlar üzerindeki egemenlik sınırlamasını Montreux’de kaldırttı. Hatay sorununu Türkiye’nin istediği biçimde sonlandırdı. Türkiye adına öyle bir saygınlık yaratmıştı ...

Avrupa Sömürgeciliği ve Soykırım

Avrupalılar, sömürgeciliği “evrimin üst basamağındaki gelişmiş beyaz insanın”, “vahşi ülkelere” uygarlık götürme olarak gördüler. Onlar için, dünyada iki tür insan vardı; beyazlar ve diğerleri ya da Avrupalılar ve vahşiler. Asya sarı, Amerika kızıl, Afrika karaydı. Irkçılık Avrupa’da, en üstteki yöneticiden en sıradan insana dek, kabul gören bir anlayış oldu. Sömürgecilerin dünyanın her yerinde giriştiği en kanlı ve acımasız kırımlara, karşı çıkan olmadı. Avrupa sömürgeciliğini araştırıp öğrenmek, yalnızca tarihe yönelik bir çaba ...

Batının Demokratlığı

Kendilerini “demokratik ülke” olarak tanımlayan Batılı ülkeler, konu ekonomik çıkar ve petrol olduğunda; “demokratik nezaketlerine” kan bulaştırmaktan çekinmezler. Demokrasi, insan hakları, özgürlük söylemleri dillerinden düşmez ancak rejime ve devlete karşı işlenen suçlar sözkonusu olduğunda katıksız despotlar haline gelirler. Bölmek istedikleri azgelişmiş ülkelerde, azınlık haklarının kararlı savunucularıdırlar ancak kendi ülkelerinde hiçbir azınlığa yaşam hakkı tanımazlar. Soykırıma karşı yasalar çıkarırlar ancak soykırım yapmaktan çekinmezler. Tarihi kırım ve kıyımlarla dolu Batının “demokratik terörünü” görmek buna göre ...

Eski Türklerde Doğaya Verilen Önem

Çok eski çağlara dek giden bozkır kültürünün doğayla iç içe geçip onunla bütünleşen bir derinliği vardır. Bozkır insanı, doğayla kaynaştığı için duru ve önyargısız; yaşamdan kopmadığı için de devrimcidir. Doğayla uyumlu yaşamak, yaşamın kurallarını kavramayı, bu kavrayış da dünyayı tanımayı ve anlamayı sağlayan bir düşünce zenginliği yaratır. En somut gerçek, doğa ve yaşamın kendisidir. Bu gerçeğe uyum, bozkır insanını sürekli yeniler ve geliştirir; onu olay ve olgular karşısında bilinçli ve ...

Evrensel Tehlike; Çevre Kirliliği

5 Haziran Dünya Çevre günüdür. Çevre kirliliği ile doğal yapıya verilen zararlar, bugün karşımıza iç karartıcı bir tablo çıkarmaktadır. Sorumluları belli olan ancak, çözüm üretecek ve uygulayacak olanların ortalıkta görülmediği bu sorun, doğal yaşamın sürdürebilirliğini çekinceye sokan bir boyuta ulaşmıştır. Kirlilik, bölgesel ya da ülkesel düzeyden çıkmış, küresel nitelik kazanmıştır. Çeşitleri çoğalmıştır. Su, hava ve toprak kirliliği, nükleer kirlenme, manyetik kirlilik (iletişim karmaşası), uzay kirliliği, enerji kirliliği, düzensiz kentleşme, gürültü, küresel ...

Kuvayı Milliye ve Müdafaa-i Hukuk Örgütleri

“Kuvayı Milliye, namuslu bir adamın yastığının altındaki silaha benzer. Namusunu kurtarma umudunu yitirdiği zaman, hiç olmazsa çekip kendini vurabilir.” Mustafa Kemal

Kendiliğinden Oluşan Örgütler

Kuvayı Milliye ve Müdafaa-i Hukuk örgütleri, 1919 koşulları içinde ortaya çıktı; kısa sürede birçok il ve ilçeye yayıldı, Erzurum ve Sivas Kongreleri’nden geçerek TBMM’nin kurulmasını sağladı. Ulusal varlığın tehlikede olduğunu gören yurtseverler harekete geçmiş, Mustafa Kemal’in önderliğinde bir araya gelerek halkla bütünleşip savaşıma girişmişti.

Kendiliğinden ...

Türk Devrimi'nden Geri Dönüş -1

Kemalist politikanın ödünlerle başlayıp karşı devrimle sonuçlanan uzun bir süreç sonunda uygulamadan kaldırılması, sanıldığı gibi 1950’lerde değil, 11 Kasım 1938’de yani Atatürk’ün ölümüyle birlikte başlamıştır. Bu, öznel bir yargı değil hükümet uygulamalarının ortaya koyduğu bir olgudur. Yaşananlar, şaşırtıcıdır ancak gerçektir. Şaşırtıcı olan, İnönü gibi her zaman Atatürk’ün yanında yer alan, Kurtuluş Savaşı ve devrimlerde büyük hizmeti bulunan bir kişinin, geri dönüş sürecinin başlamasında birincil düzeyde sorumlu olmasıdır. Bu konu ve ...