News of Metin AYDOĞAN

Parti Sorunu

Toplumsal savaşım (mücadele) araçları olarak partiler, günümüzde her zamankinden çok yaygınlaşıp önem kazanmıştır. Bir zamanlar partileri kapatıp yasaklayan egemenler, kitlelerin demokratik savaşımı karşısında parti varlığını kabullenmek zorunda kalmıştır. Ancak, bunu öylesine ustalıkla yapmıştır ki, sonuçta yönetime ulaşan partiler hep onun denetiminde kalmıştır. Görünüşte “herkes parti kurabilir, halktan oy alırsa yönetime gelebilir.” Oysa, olay bu denli basit değildir. Parti konusuna kafa yoranlar ve özellikle bu yönde eyleme geçenler güç ve karmaşık ilişkilerle uğraşmak zorunda ...

16 Mart 1920: İstanbul'un İşgali ve "Meclisi Mebusan"

İstanbul Meclisi gerek oluşumunda, gerekse kısa süren yaşamı içinde, toplanma yeri konusunda olduğu gibi, katılım konusunda da Mustafa Kemal’i çok uğraştırdı. Kurtuluş Savaşı’nın hemen başlangıcında, ona belki de en sıkıntılı günlerini yaşattı. Milli mücadeleye katılan ya da katılacak nitelikte olanların, milletvekili adıyla da olsa, işgal altındaki İstanbul’a gitmesini istemiyor ancak isteğini kabul ettiremiyordu. En yakın arkadaşlarını bile ikna edemeyen, sözü dinlenmeyen, etkisini yitirmiş bir önder durumuna düşmüştü. ...

Cumhuriyet ve Sağlık Atılımı

Ülkemizde Tıp Bayramı olarak kutlanan 14 Mart, Osmanlı İmparatorluğu’nda bilimsel nitelikli ilk tıp okulunun açılış günüdür. Dinsel bağnazlığın gövdebilimi (anatomi) yasaklamış olması, tıp okullarının açılmasını geciktirmiştir. İlk tıp okulu, 1827’de yenilikçi padişah III. Selim’in Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından sonra açılabilmiştir. İlk tıp bayramı ise, tıp öğrencileri tarafından 1919’da İstanbul’da, işgale karşı anti-emperyalist etkinliklerle kutlamıştır. Aşağıdaki yazıyı onları saygıyla anarak yayınlıyoruz.

Kurtuluş Savaşı sırasında, 13 milyon olan nüfusun yarıya yakını hastaydı. Bazı bölgelerde ...

ABD, AB İlişkileri ve Yitirilen Değerler

Amerikalı Ekonomist M.W.Thornburg , 2.Dünya Savaşı’ndan hemen sonra Türkiye’ye geldi ve ABD yardımına yön vermek amacıyla Türk ekonomisine yönelik bir rapor hazırladı. “Türkiye’nin Bugünkü Ekonomik Durumunun Eleştirisi” adlı raporda; Atatürk dönemi ekonomik uygulamaları eleştiriliyor, Türkiye’nin ağır sanayii kurma girişimlerine karşı çıkılıyordu. Karabük Demir Çelik tesislerinin kapatılması ve Sivas’ta 125 lokomotif imal edecek dizel motor fabrikası kurma projesini durdurulmasını istiyordu. İstekleri büyük oranda yerine getirilen Thornburg, Türkiye’nin motor fabrikası kurmak ...

Eski Türklerde Aile Düzeni ve Kadının Toplumdaki Yeri

8 Mart, Türkiye’de de 'Dünya Kadınlar Günü' olarak kutlanıyor. 1857 yılında New York’ta greve giden kadın işçiler, polisler tarafından fabrikaya kilitlenmiş, çıkan yangında 129 işçi yanarak can vermişti. Amerikan şirketlerinin vahşiliğini ortaya koyan bu olay, işçi sınıfı tarihinde acılı yerini almıştır. İkinci (sosyalist) (1910) ve üçüncü Enternasyonal (komünist) (1921), 8 Mart’ı ‘Dünya Emekçi Kadınlar Günü’ olarak kabul etti; Birleşmiş Milletler 1977’de “Emekçi” sözcüğünü kaldırarak ve “yangın” dan ...

6 Mart 1995: Gümrük Birliği Protokolü İmzalanıyor

Ulusal bağımsızlığını Batı’ya karşı verilen silahlı savaşım ile kazanmış olan Türkiye; bilgisizlik, aymazlık ve ihanete varan tutum ve davranışlarla, yeniden ekonomik tutsaklığın karanlığına götürüldü; 6 Mart 1995’de Gümrük Birliği Protokolü imzalandı.

O günlerde yönetimde bulunan DYP–CHP Hükümeti, Protokolü, Avrupalıları bile şaşırtan bir istekle, hiç tartışmadan ve hiçbir şey istemeden büyük bir heyecanla imzaladı. Bu girişim, Türk kamuoyuna, ulusal bir zafer gibi sunuldu. Oysa Avrupalılar, Türkiye’nin kendine zarar verecek ...

Hilafetin Kaldırılması

TBMM, 3 Mart 1924 günü Urfa Milletvekili Şeyh Saffet Efendi ve elli arkadaşının verdiği; Hilafeti kaldırılması ve Osmanlı soyundan olanların yurt dışına çıkarılması hakkındaki önergeyi kabul ederek yasalaştırdı. Hilafetin kaldırılması, devlet ve toplum yapısında yer etmiş, din inancıyla ilişkili, dört yüz yıllık bir kurumun ortadan kaldırılmasıydı. Atatürk yeniliğin öncüsü olarak, güçlü ve duruma hakim görünüyordu. Halkın desteğine sahip Cumhurbaşkanı, köylere dek örgütlenen Halk Fırkası’nın Genel Başkanıydı. Ordu başta olmak üzere devlet birimleri ona ...

20.Yüzyıl: Ulusal Kurtuluş Savaşları Çağı

Ulusçuluk ve toplumculuğun, 20.yüzyılın ilk yarısındaki altın çağı, yerini adım adım Yeni Dünya Düzeni’nin, küresel egemenliğine bıraktı. 20.Yüzyılın ilk yarısında ulusal bağımsızlık savaşımları ikinci yarısında ise emperyalizm etkili oldu. Şimdi 21.yüzyıldaki son kapışma bekleniyor. Beklenen yeni döneme yönelik sonuçlar çıkarabilmek için, ulusçu savaşımın kimi ortak özelliklerini bir kez daha irdelemekte yarar var. Günümüz dünyasını tanıyıp koşullarını kavramak ve geleceğimize yön verebilecek bir bilinç düzeyine ulaşmak için bu şart.

Bütünün Parçaları ...

Rus Devrimi ve Sovyetler Birliği

13 Şubat 1917’de, Rusya’nın başkenti Petrograd’da, açlık çeken ve eksi yirmibeş derecede ekmek kuyruklarında bekleşen halkın, fırınlara saldırmasıyla gelişen olayların, sosyalist bir devlet ortaya çıkaracağı kimsenin aklından geçmemişti. Günün özgün koşullarının ve iyi örgütlenmiş bir parti yetkesinin yarattığı yeni devletin, sosyalizmi ne düzeyde temsil edebileceği bugün yoğun olarak tartışılıyor. Ancak, gözardı edilemez bir gerçekliktir ki, Sovyet Devleti 20.yüzyıla damgasını vurmuş ve Sosyalizmi ‘kitap sayfalarından’ çıkararak, yaşamın içine taşımıştır.

“Hülya” Gerçek ...

Çanakkale Savaşları ve Mustafa Kemal

18 Mart, Çanakkale Savaşlarının başlangıcının yıldönümüdür. Sonuçlarıyla, Türkiye'nin olduğu kadar dünyanın da geleceğini belirleyen bu büyük savaş, savaştan çok, inançta birleşmiş yoksul bir ulusun neleri başaracağını gösteren bir destandır. Bu yazıyı Çanakkale'de savaşanların ölümsüz anısına saygı için yayınlıyoruz.

Gelibolu Yarımadası’nda bugün küçük bir mermer anıtın yükseldiği Kemalyeri, Mustafa Kemal’in Arıburnu savaşlarını yönettiği yere verilen addır. Kimi Türk tarihçisi, Kemalyeri için “Mustafa Kemal’in gerçek doğum yeri” der. Türk halkı onu Kemalyeri’nde ...