News of Tartışma

CUMHURİYET CEPHESİ
On yıldan fazla bir süredir Dr Recep ve tayfasının Cumhuriyet’i yıkacağını söyleyegeldik.
Dahası, Pakistan’dan Türkiye’ye gelip oradan Paris’e geçen Pakistanlı genç bile, yüzüncü yılında Cumhuriyet’in yıkılacağını söylüyordu.
O arada Türkiye’deki ‘siyasteçi’ler, ‘siyaset bilimci’leri, ‘gazeteci’ler, yazılı ve görsel basındaki yorumcular, ‘hadi canım sende!’ havasında, sözcüğün tam anlamıyla ‘gevezelik’ ediyorlardı.
Ancak bir ara Baykal bile, bu ‘köprüden sonraki son çıkış’ diyordu.
Çıktık.
Sonra Kılıçdaroğlu benzer şeyler söyledi.
Geçtik.
Kimi okurlarım da, ‘senin bu konudaki öngörülerin ...

NOBEL’İN NE’Sİ
2024 Nobel Ekonomi ödülü Daron Acemoğlu, James A. Robinson et Simon Johnson’a verildi.
Daron Acemoğlu’nun Ermeni kökenli bir Türk vatandaşı olmasından bir pay çıkarılır mı, çıkarılabilir.
Nitekim CHP’nin son genel seçim öncesinde Acemoğlu ile ilişki kurup görüşlerinden yararlanmak istediği de doğrudur.
Baskın Oran ve Hasan Cemal ‘solcuları’nın Acemoğlu’nu baş tacı etmelerini de yadırgamak gerekmez.
Çünkü bunlar, denilebilirse eğer ‘light solcu’durlar.
‘Demokrasi çığırtkanı’.
Ve ya da ‘Cumhuriyet düşmanı’.
Zaten Nobel’in ‘sosyal bilim dalı’ denilebilecek ...

DEMOKRATİK CUMHURİYET (6)
Kapitalizmin temel çelişkisinin ancak ‘sosyalizm’le çözülebileceğini söyleyen Jean Jaurès, sosyalizmin de ancak Cumhuriyet hareketinden doğabileceğini ileri sürecektir.
Yani Jaurès’e göre ‘Demokratik Cumhuriyet’ bir hedef değil ama halkın tümünün ‘ülkenin egemenliğine’ katılması yoluyla bir üst aşama olarak ‘sosyalizm’e geçişin bir ara aşamasıdır.
Zaten hangi düşünürün görüşlerini ele alırsak alalım, Demokrasi, Cumhuriyet ve Sosyalizm arasında derin bir bağ kurduklarını görüyoruz.
Örneğin, Jaurès’ten bir çeyrek yüzyıl sonra, Avusturya kökenli Amerikan vatandaşı Joseph Aloïs Schumpeter’in (1883-1950), ...

DEMOKRATİK CUMHURİYET (5)
Demokratik Cumhuriyet’in 1848 Devrimi günlerinde ‘Luxembourg Komisyonu’na katılanlar arasında yer alan, önce Saint-Simoncu sonra Fourierci olan Constantin Pecqueur (1801-1881) ‘Fransız Sosyalizmi’nin kurucularından sayılmaktadır demiştik.
‘Sosyalizm’ teriminin ise 1830’lu yıllarda Pierre Leroux tarafından kendi çıkardığı Le Globe dergisinde dillendirildiğini yazmıştık.
Marx ve Engels dahil, 1848-1918 arasındaki yetmiş yılda sosyalizm konusunda yüzlerce yazar ve düşünür şu ya da bu biçimde ‘sosyalizm’e katkı vermişlerdir.
İşte bunlardan biri de, ‘sosyalist yöntem’in felsefî boyutu (gestation philisophique d’une ...

MADDE ÜÇ AHMAK!
Madde 3-Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı "İstiklal Marşı"dır.
Bu madde şöyle de okunabilir:
1° Türkiye ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.
2° Türkiye Devleti ülkesiyle bölünmez bir bütündür.
3° Türkiye Devleti, milletiyle bölünmez bir bütündür.
Dili Türkçedir;
1° Türkiye Devleti’nin dili Türkçedir
2° Türkiye dili Türkçedir
3° Türkiye ...

DEMOKRATİK CUMHURİYET (4)
Demokratik cumhuriyet teriminin 1848 Devrimi’yle birlikte ‘sosyalizm’e açıldığını söyledik.
Gerçekten de, Devrim günlerinde ‘Luxembourg Komisyonu’na katılanlar arasında yer alan, önce Saint-Simoncu sonra Fourierci olan Constantin Pecqueur (1801-1881) ‘Fransız Sosyalizmi’nin kurucularından sayılmaktadır.
1839’da yayınlanan ‘Sosyal Ekonomi’ ve 1842’de yayımlanan ‘Sosyal ve Politik Ekonominin Yeni Kuramı’ başlıklı çalışmaları, o dönemde Paris’te bulunan Karl Marx’ın da ilgisini çekmiş ve kendi çalışmalarında Pecqueur’e sıkça gönderme yapmıştır.
Kaldı ki, artık sadece ‘sosyalist’ değil ama ‘komünist’ nitelemesi kullanılacaktır. ...

DEMOKRATİK CUMHURİYET (3)
‘Demokratik Cumhuriyet’ teriminin ilk kez Fransa’da 1848 Devrimi sırasında dillendirildiğini söylemiştik.
Sonra, 1848 Devrimi’nin hem ‘sosyal’ ve hem de ‘politik’ yönü olduğundan söz etmiştik.
Örneğin 1848 ‘Geçici Hukûmeti’, Banquet’lere katılıp ‘Klüp’lere üye olan sıradan halkı kabul edip görüşlerini dikkat alıyorlardı.
Kadınların henüz ‘seçme ve seçilme hakları’ yoktu ama ‘Ulusal Güçler’ diyebileceğimiz ‘Garde Nationale’a katılabiliyorlardı.
Zaten, 1789 Devrimi’nde etkin olan Klüp’ler ile Garde Nationale, ancak 1848 Devrimi’yle yeniden açılacaklardı (*).
Garde Nationale, geniş ...

DEMOKRATİK CUMHURİYET (2)
Cumhuriyet ile Demokrasi arasındaki ayırım, yönetimin ‘Krallık’ olup olmamasıyla doğrudan ilişkilidir.
Örneğin ‘Demokratik bir krallık’ ya da ‘Demokrat bir kral’ pek âlâ olabilmektedir.
Nitekim günümüz pek çok Batı ‘Monarşi’leri ‘Demokrasi’nin de en ileri örnekleri olarak anılmaktadırlar.
Fransa özelinde, ilk Fransa kralı, Frank’ların kralı olarak Pépin le Bref’tir (751-758).
İlk Fransa kralı ise Philippe II Aguste’tür (1180-1223).
Osmanlı Devleti’nin kuruluş yılları yani.
Devrim dönemindeki kral ise Louis XVI olup 1792’de boynu vurulmuştur.
Napolyon ...

DEMOKRATİK CUMHURİYET
Günümüzde sıkça kullanılan bir kavram da ‘Demokratik Cumhuriyet’tir.
Daha önce Demokrasi ve Cumhuriyet kavramları üzerine birkaç kez yazmıştım.
Bu kez, ‘Demokratik Cumhuriyet’in bir kısa tarihçesini vermek istiyorum. Ki, günümüzde kimi ülkelerin ‘Demokratik Cumhuriyet’ olarak anıldığını biliyoruz ama bu adlandırmanın pek yerinde olmadığı da böylece ortaya çıkmış olacaktır.
Sözü uzatmadan, ‘Demokratik Cumhuriyet’ kavramının ilk kez 1848 Fransız Devrimi sırasında dillendirildiğini söyleyelim.
Kaldı ki, 1848 Devrimi’ne ‘Avrupa Devrimi’ denildiği de olmuştur. Çünkü sadece Fransa değil ...

TERÖR’ÜN ‘T’Sİ
Olur olmaz yerde ve olur olmaz kişiler için ‘terörist’ denildiği ve televizyonlarda her gün bir ‘terör’ olayına tanıklık ettiğimiz açıktır.
Oysa bu terimin de bilimsel olarak bir irdelenmesine gerek yok mudur?
Örneğin ‘Devrimci terör’ diye bir kavram da vardır değil mi ama?
Terör sözcüğü Fransız Devrimi’nden önce de kullanılmaya başlamış ama Devrim’in 1792-1794 dönemi, tarihçiler tarafından büyük harfle ‘Terör’ dönemi diye adlandırılmıştır.
‘Devrimin kendi çocuğunu yemesi’ ise Maximilien Robespierre (1758-1794) örneğiyle tarihe geçmiştir. ...