Büyükelçi, Kral Abdullah'a Türkiye'de uygulanan protokolle ilgili eleştirilere tepki gösterdi.
Suudi Arabistan Kralı Abdulah'ın Ankara ziyaretinde dikkat çeken farklı protokol uygulamalarının eleştirilmesine Suudi Arabistan'ın Ankara Büyükelçisi Muhammed el Hüseyni tepki gösterdi. Hüseyni, "Türk cumhurbaşkanları Nixon'u, Clinton'u karşılamaya gidiyor da neden Kral'a gitmesin?" dedi.
Ziyaretin 10 Kasım'a gelmesine kendisinin de şaşırdığını belirten Hüseyni, "Biz değil Türk tarafı kabul etti. Benim için de sürpriz oldu" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün 10 Kasım'da başlayan ve 2 gün süren Ankara ziyareti sırasında Anıtkabir'i ziyaret etmeyip, ülkesinin bayrağını yarıya indirmeyen Kral Abdulah'ı otelinde ziyaret etmesi eleştirilere neden olmuştu. Hüseyni, ziyareti Milliyet'e şöyle değerlendirdi:
'Kral mozolelere gitmez'
Krala uygulanan protokolün eleştirilmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Süleyman Demirel'in ABD Başkanı Bill Clinton'u, Celal Bayar'ın ABD Başkan Yardımcısı Richard Nixon'u Esenboğa'da karşıladığı unutuluyor. O zaman Kral'a neden gelinmesin? Eleştirilerin arkasında Türkiye ile Arap dünyası ilişkilerinin ilerlemesini istemeyen belli ülke ve elçilikler var.
Ziyaret 10 Kasım yerine başka tarihte yapılamaz mıydı?
- Biz değil, siz kabul ettiniz tarihi. "Bu tarihte istemiyoruz" diyen bir ülkeye gelmedik. Ben bile şaşırdım. Gerçekten, o günün 10 Kasım olacağını hiç düşünmemiştim. Kesinlikle kasıtlı seçilmedi. Daha önce gelemezdi çünkü Almanya'daydı.
Anıtkabir'e gitmemesi de tepki yarattı...
- Bizim Atatürk'e karşı düşüncemiz yok. Tam tersine birçok Suudi saygı duyar. Ben kendim Anıtkabir'i ziyaret ettim. Kral ise dünyanın hiçbir yerinde bu tür anıt ve mozolelere gitmez. Kültürel, geleneksel bir konu.
Bayrağınızı neden yarıya indirmediniz?
- Kral'ın gelişinden bir gün önce bayrakların yarıya inmesi konusunda bize bir nota geldi. Hükümetime danışarak karşılık notası verdim, "Üzerinde Kelime-i Tevhid yazdığı için bayrağı yarıya indirmeyiz. Eğer böyle bir kural varsa yarıya indirmek yerine hiç çekmem" dedim. Görüşmeler sonunda Suudi bayrağı çekilmemesinde anlaştık.
Oteldeki görüşme
Kral, Cumhurbaşkanı Gül'ü çağırdı mı?
- Açıklanacak deklarasyon önemli olduğu için Kral, Cumhurbaşkanı ve Başbakan bir arada olmak istedi. Normal olarak bu tür deklarasyonlar iki devlet başkanının önünde imzalanır. Talep yoktu ama iki tarafın da isteğiydi.
Kral'ın Avrupa ziyaretlerine göre bu gezi başarılı mı?
- Çok zamanlı ve başarılı oldu. Türkiye ile paylaştıklarımız İngiltere ve Almanya ile ilişkimizle kıyaslanamaz bile. Terörle mücadeleden Irak'a, Filistin sorunundan nükleer meselesine kadar Türkiye'yle aynı düşünüyor, sizin gibi "Yurtta barış, dünyada barış" politikası uyguluyoruz.
Ankara mutlu olmalı
Suudi sermayesi için mi bu kadar itibar gösterildi?
- Parti ayırımı olmaksızın her Türk lideri her zaman Suudi Arabistan'dan buraya daha fazla yatırım ister, şirketlerinizin, mühendislerinizin Arabistan'da iş yapmaya hazır olduğunu söyler. Ticaretimiz 4 milyar dolar, yatırım ise çok daha fazla.
Ziyaret için ne kadar harcadınız?
- Otel ve araçlar için Ankara'da çok para harcadığımıza seviniyorum. Allah bize bu zenginliği verdiyse ve biz bunu harcayarak başkalarına yardım ediyorsak bu neden sorun oluyor? Ankara'nın da "şehre hareket geldi" diye mutlu olması lazım. Başka ülkeler Kral'ın gelişine olumlu bakıyor.
Kral'ı eleştirenlerin Suudi Arabistan'ın dünyanın istikrarına ve fakirliğe karşı mücadeleye katkısını da akıllarında tutmasını isterim. Bütçesinin yüzde 4'ünü başka ülkelere yardıma ayıran kaç ülke var? Daha yeni çevre için 300 milyon dolar ayırdık.
'Bar çevresine duvar'
Kral'ın kabul salonuna çevrilen lokantadaki barı niye duvarla kapattırdınız?
- İki kutsal caminin koruyucusu sıfatını taşıyan birinin etrafında viski ve şarap şişeleriyle misafirlerini kabul etmesini bekleyemezsiniz. Orayı o kiralıyor ve istediğini yapma özgürlüğüne sahip. Gücü yetiyorsa neden yapmasın?
Sevda Tepesi Kral için ne ki?
Kral'ın Sevda Tepesi'ndeki arazisi görüşüldü mü?
- Hiç konuşulmadı. Kral'ın da bunu çok düşündüğünü sanmıyorum. Onun için ne kadardır ki orası? Onu düşünmez bile. Suudi Arabistan'da Türk basınında çıkanları gösterdiğimde "Kral böyle bir şeyi konuşur mu?" diye gülüyorlar.
Kral burada yazlık almayı düşünüyor mu?
- Bu yıl birçok kraliyet mensubu prens, prenses Bodrum, Antalya ve İstanbul'da tatil yaptı. Daha da çok gelecekler. Karşılıklılık ilkesi nedeniyle maalesef Türkiye'de emlak satın alamıyoruz. Bunu değiştirseniz neler olacağını hayal bile edemezsiniz. İngiltere'nin tamamını satın alabilirim, kimse karışmaz ama burada alamıyoruz.
Kaynak