3 ülke başı çekiyor Irakın Kuzeyindeki Muhtemel Gelişmelerin Türkiyeye Etkileri raporunda, Iraktaki bölgesel Kürt yönetiminin Türkiyedeki Kürt kökenli yurttaşlar üzerinde oldukça etkili olduğu vurgulanırken PKK ile mücadelede AB ülkelerinin desteğini kazanmanın da yaşamsal önemde olduğuna dikkat çekildi. Eski MİT Müsteşarı Köksalın raporunda, PKK, Kuzey Iraktan çok, gücünü AB ülkelerinden ve özellikle Almanya, Fransa, İngiltere gibi ülkelerdeki yapılanmalarından almaktadır denildi.
Erbilden izleyin Köksalın raporunda yer alan bazı önerileri şöyle: Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile ilişkileri sağlam bir temele oturtmak. Ekonomik, kültürel, sosyal her türlü ilişkiyi geliştirmeyi amaç edinmek. Kurulacak ilişkilerin veya yapılacak temasların önüne, bunların tanıma anlamına gelebileceği gibi soyut engeller koymamak ve Erbilde süratle bir başkonsolosluk açarak olayları içeriden izlemek, hem de gelişmeleri şekillendirmeye çalışmak yararlı olacaktır.
Raporda, bölgesel Kürt yönetiminin Türkiyedeki Kürt kökenli yurttaşlar üzerinde oldukça etkili olduğu belirtilirken PKK ile mücadelede AB ülkelerinin desteğini kazanmanın yaşamsal önemde olduğuna dikkat çekildi.
Eski Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarı Sönmez Köksal tarafından hazırlanan Irakın Kuzeyindeki Muhtemel Gelişmelerin Türkiyeye Etkileri adlı raporda ilginç saptamalar yer aldı. Raporda, Iraktaki bölgesel Kürt yönetiminin Türkiyedeki Kürt kökenli yurttaşlar üzerinde oldukça etkili olduğu belirtilirken PKK ile mücadelede AB ülkelerinin desteğini kazanmanın da yaşamsal önemde olduğuna dikkat çekildi. Raporda, Zira PKK, Kuzey Iraktan çok, gücünü özellikle AB ülkelerinden almaktadır denildi.
Bilge Adamlar Stratejik Araştırma Merkezi için hazırlanan 32 sayfalık raporda özetle şu görüşlere yer verildi:
- - Amerikan kuvvetlerinin hangi bölgede kalıcı üs kuracağı Türkiye açısından önemli bir sorundur. Amerikan kuvvetlerinin Kuzey Irakta kalıcı üs edinmeleri muhtemeldir. Bu, İncirlik Üssünün önemini azaltma yanında, Türkiyenin Iraka ve özellikle Kuzey Iraka dönük politikaları açısından yakından izlenmesi gereken stratejik önemde bir gelişme teşkil edecektir.
- Bölgesel yönetim liderlerinin verdikleri beyanatlar özellikle Kürt kökenli vatandaşlarımız üzerinde artan ölçüde geniş etki yaratmaya başlamıştır. Ülkemizin her yöresinde AB hukuk normlarının her gün daha kuvvetle uygulama bulması, bireysel hak ve özgürlüklerin teminat altına alınması, Kuzey Iraktaki sistemle var olan çelişkiyi ülkemiz lehine daha da avantaja dönüştürebilecektir.
- Kürt bölgesel yönetiminin kontrolündeki bölgelerde üslenmiş olan PKK teröristleriyle mücadele daha hassas bir dengeye oturmuştur. 1998 yılına kadar serbestçe yapılan hava/kara vb. askeri operasyonlar, yeni koşullar muvacehesinde (karşısında) işgalci güç olarak ABDden izni alınma yanında, Bağdat merkezi hükümeti ve yerel Kürt yönetiminin hassasiyetlerini de göz önünde tutma gereğini ortaya çıkarmıştır.
- - Terörle silahlı mücadele ederken yıllardan beri tartışılan terör-sivil kesim-halk kitleleri bağının kesilmesine, dağdaki militanları silahsızlandırma, silah bıraktırma ve sivil hayata entegre etmeye yönelik yeni, inandırıcı ve uygulanabilir önlemler demeti geliştirilmelidir.
- PKK ile mücadelede AB ülkelerinin desteğini kazanmak yaşamsaldır. Zira PKK, Kuzey Iraktan çok, gücünü özellikle AB ülkelerinden ve özellikle Almanya, Fransa, İngiltere gibi ülkelerdeki yapılanmalarından almaktadır.
- - Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile ilişkileri sağlam bir temele oturtmak.
- Kurulacak ilişkilerin veya yapılacak temasların önüne bunların tanıma anlamına gelebileceği gibi soyut engeller koymamak ve Erbilde süratle bir başkonsolosluk açarak hem olayları içeriden izlemek hem de gelişmeleri şekillendirmeye çalışmak yararlı olacaktır...
- Bölgesel yönetim ve yöneticilerine karşı kullanılan dilin ırkçı ve hakaretamiz nitelikte olmaması; izlenen politikaların Kürt milliyetçiliğini güçlendirici sonuçlar vermemesine dikkat edilmesi önem kazanmaktadır...
- İngiltere ile de düzenli bir istişare mekanizması oluşturulması ve bu bölgenin geleceğine ilişkin olarak gerek Washington, gerek Londra, gerek Tel Aviv Türkiyenin Kuzey Irak vizyonuna yaklaştırılmaya çalışılmalıdır.