Rusya Federasyonu Başkanı Dimitri Medvedev ve üst düzey AB yetkilileri yeni bir stratejik ortaklık anlaşması üzerinde görüşmelerin başladığını açıkladılar.
Müzakerelerin başlaması, Medvedev'in selefi Vladimir Putin döneminde ilişkilerin gerilmesi nedeniyle uzun süre gecikmişti. Ancak Medvedev, Sibirya'daki Hanti Mansisk kentinde AB yetkilileri ile yapılan toplantıda AB ile ilişkilerde yeni bir "itici güç" görmek istediğini söyledi. Dimitri Medvedev, görüşmelerin 4 Temmuz'da Brüksel'de başlayacağını açıkladı. Taraflar öncelikle ticaret konusuna odaklanacaklar. Rusya, AB'nin üçüncü büyük ticaret ortağı konumunda. Rusya'nın ihracatının yarısı da AB ülkelerine yönelmiş durumda. Yeni anlaşma, 2007 yılında süresi dolan, daha önceki on yıllık anlaşmanın yerini alacak. Eski anlaşma, yenisi yürürlüğe girene kadar ilişkilerin esasını oluşturmaya devam ediyor.
Doğu Avrupa engeli
Taraflar arasındaki görüşmeler, Varşova'nın Polonya'dan et ihracatına yönelik Rusların koyduğu yasağa itiraz ettiği 2006'nın sonundan bu yana durmuş vaziyette. Süreci daha sonra da Rusya'nın Gürcistan ve Moldavya'daki ayrılıkçılara verdiği desteğin de ele alınmasını isteyen Litvanya kesintiye uğratmıştı. Litvanya, Mayıs ayında itirazlarını geri çekerek görüşmelerin önünü açtı. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, Sibirya'da yaptığı açıklamada "verimli ve yapıcı bir zirveyi" heyecanla beklediğini söyledi. AB Komisyonu'nun dış ilişkilerden sorumlu üyesi Benita Ferrero Waldner de Medvedev ile dün gece katıldıkları akşam yemeğinin ardından ilk izlenimlerinin olumlu olduğunu söyledi. Resmi zirve toplantısından önce konuşan Waldner, "Şu anda yeni şahsiyetler bulunduğu için, ilişkilerimizi yeniden ayarlama aşamasındayız" dedi. Rusya'nın Brüksel büyükelçisi Vladimir Çiznov da, dün yaptığı açıklamada "Rusya - AB ilişkilerinde yeni bir sayfa açtıklarını" söyledi.
Enerji arzı
Toplantıların yapıldığı şehir Rusya'nın petrol yataklarının kalbinde ve Brüksel'in 4,000 kilometre uzağında yer alıyor. Doğalgaz ihtiyacının yaklaşık dörtte birini Rusya'dan karşılayan AB için enerji arzı konusu kilit önem taşıyor. Avrupa Komisyonu, "enerji ilişkileri için dengeli bir hareket alanı oluşturan" yeni bir ortaklık anlaşması istediklerini açıkladı. BBC'nin Moskova'daki muhabiri James Rodgers, Rusya'nın özellikle Ukrayna gibi eski Sovyet komşuları ile yaşadığı daha önceki doğalgaz tartışmalarının Avrupa'yı tedirgin ettiğini söylüyor. Komisyonun verdiği bilgiye göre zirve toplantılarında mali piyasalardaki istikrar, kamu yatırım fonları, iklim değişikliği, enerji güvenliği ve mevcut gıda krizi gibi konular da ele alınacak.
Finlandiya'nın talebi
Görüşmeler, AB'nin doğu Avrupalı üyeleri tarafından konan vetolar nedeniyle 18 ay boyunca ertelenmişti. Görüşmeleri gölgeleyen son ülke de, dün işlenmemiş kereste ihracatına gümrük vergilerini artıracağını açıklayan Rusya'nın bu adımına misilleme yapacağını açıklayan ve Rusya'nın başlıca ticaret ortakları arasında yer alan Finlandiya olmuştu. Finlandiyalı yetkililer, ülkedeki kağıt işleme sanayiini desteklemeyi amaçladığını söyledikleri Rusya'nın bu önlemlerinin kendi ülkelerinde 16 bin kişinin işine mal olabileceğini söylediler. Finlandiya başbakanının Komisyon Başkanı Barroso'ya bir mektup yazarak ülkesinin keresteye uygulanan gümrük oranlarının zirve gündeminde en üst sırada yer almasını beklediği haber veriliyor.