Saatli Bomba

Lübnan Başbakanı Raşid Kerami'nin, helikopterine yerleştirilen bir saatli bombanın patlaması sonucu öldürülmesi beklenmedik bir olay mıydı? Hayır değildi.

Lübnan'da herkes, her an bu tür olayları bekliyordu.

1982 yılında Lübnan Devlet Başkanı Beşir Cemayel de bir patlama sonucu öldürülmüş değil miydi?

Lübnan için hiçbir olay şaşırtıcı değildir.

Dünya, artık bir terör dünyasıdır; her gün yeni bir örgüt ortaya çıkıyor, yeni bir saldırı ile karşılaşıyoruz. Türkiye'nin 12 Eylül öncesinde yaşadığı günleri şöyle bir aklınıza getirin. Kimin, nerede, nasıl ve hangi örgütler eliyle öldürüleceği belli miydi?

20. yüzyılda,sdevlet başkanları, başbakanlar, bakanlar ve milletvekillerine karşı düzenlenen suikastların kısa bir dökümünü yapalım; bakalım nasıl bir sonuca ulaşacağız?

Bu yüzyılın ilk siyasal nitelikteki suikastı, 1901 yılında italyan Kralı 1. Umberto'ya karşı düzenlenmiş. Bu suikastı, Yunan Kralı George ve Meksika Devlet Başkanı Madera'nın 1913 yılında öldürülmeleri izlemiş. 1914 yılındaki suikast ise, dünyanın yazgısını belirlemiş... Avusturya-Macaristan Veliahtı Francis Ferdinand'ın öldürülmesi. 1. Dünya Savaşı'nın başlamasına yol açmış...

1920 yılında Meksika Devlet Başkanı General Carranza, 1934 yılında Avusturya Başbakanı Engelbert Dollfuss, 1940'ta Sovyet devrimi öncülerinden Troçki, 1948 yılında da Hindistan bağımsızlık lideri' Gandi öldürülmüşler...

Ürdün Kralı Abdullah İbni Hüseyin, ve Pakistan'ın ilk Başbakanı Liyakat Ali Han 1951'de, Nikaragua Devlet Başkanı Anastasia Somoza 1956'da, Guatemala Devlet Başkanı Carlos Castillo Armas 1957'de, Irak Kralı Faisal, Kral Naibi, Prens Abdullah ve Başbakan Nuri Sait Paşa ve Irak İhtilâl Lideri General Kasım 1958'de, Sri Lanka Devlet Başkanı Salomon Bandranaike 1959'da öldürülmüşler...

1960'lı yılların dökümü de şöyle:
1961.. Kongo eski Devlet Başkanı Lumumba ve Dominik Cumhuriyeti Devlet Başkanı Trojillo Dolino... 1963 ABD Devlet Başkanı Kennedy ve Güney Vietnam lideri Ngo Dinh Diem... 1965 İran Başbakanı Hasan Ali Mansur... 1966 Güney Afrika Başbakanı Hendrik F. Verwoerd.

1970'li yıllara gelelim: Ratıs.

1971 Ürdün Başbakanı Vasfi Tal... 1973 Şili Devlet Başkanı Ailende... 1975 Madagaskar Devlet Başkanı Ra-tışmandraya... Suudi Arabistan Kralı El Faisal... Bangladeş Devlet Başkanı Mucibürrahman... 1977 Güney Kore Devlet Başkanı Park Cunk Hee, Afganistan Devlet Başkanı Terakki öldürülmüşler...

Eski Başbakanlardan Nihat Erim 1979 yılında öldürülmüş.

Geliyoruz 80'li yıllara... 80'li yılların devlet başkanlığı düzeyindeki ilk siyasal cinayeti, Liberya Devlet Başkanı William R. Tolbert'in darbeci askerler tarafından öldürülmesi ile başlıyor. Bu cinayeti, Nikaragua'nın devrik Devlet Başkanı Somoza'nın Paraguay'da öldürülmesi izliyor... 1981 yılında, İran İslâm Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Muhammed Reoai ve Başbakan Manohar öldürülüyorlar. Mısır Devlet Başkanı Sedat'ın öldürülmesi de 1981 yılına rastlıyor. Lübnan Devlet Başkanı Cemayel 1982'de, Grenada'nın eski Devlet Başkanı Maurice Bishop da 1983 yılında öldürülüyorlar.

Eski bakanlardan Gün Sazak da 1980 yılında öldürülmüş...

1984 yılında dünya iki büyük suikast ile çalkalandı... Hindistan Başbakanı İndira Gandi ve İsveç Buşbakanı Olof Palme'yi öldürdüler...

Lübnan Başbakanı Kerami'nin öldürülmesi ile birlikte 80'li yıllarda öldürülen Başbakan sayısı üçü buluyor. Son yedi yıl içinde öldürülen devlet başkanları sayısı ise altı!

20. yüzyılda devlet ve hükümet başkanları düzeyinde gerçekleşen idam, suikast ve linç okıylarınm yıllara göre dökümü de şöyle:
1900-1920 arası 7, 1920-1930 arası 1, 1930-1940 arası 4, 1940-1950 arası 2, 1950-1960 arası 9, 1960-1970 arası 9, 1970-1980 arası 15, 1980-1987 arası 8.

Görülüyor ki, bu tür siyasal suikastlarda son yıllarda bir artış var...

Bu şaşırtııc istatistiğe bir de 20. yüzyılın silâh ticaretinin en yoğun olduğu devreleri ekleyelim:
1913... 1933 ve 1975 ve sonrası...

Bu terör dünyası insanlığa bir kara yazgı daha mı hazırlıyor?

Bilinmez ki?

Uğur MUMCU - Cumhuriyet, 3 Haziran 1987