‘SOYKIRIMI İNKÂR’DA ‘SON’A DOĞRU
Fransız Anayasa Mahkemesi (Conseil Constitutionnel), neo-nazi Vincent Reynouard’ın talebi üzerine bugün, 8 Ocak 2016 tarihinde, tarihsel bir karar almak durumunda.
Anayasa Mahkemesi’ni karar almaya zorlayan Reynouard tarafına göre, Gayysot yasası, ‘insanlığa karşı kırım’ konusunda kırımlardan birinin ‘inkâr’ edilip diğerinin edilmemesi, bu kırımların kurbanları arasında bir ‘ayırımcılık’ yapılmasına yol açmış bulunmaktadır.
Bu bağlamda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, ‘Perinçek Davası’ dolayısıyla, ‘Yahudi Soykırımı’ ile ‘Ermemi Soykırımı’ arasına koyduğu ‘ayırım’ bir kez daha gündeme getirilmiş olacak.
Nasıl gelindi ?
Vincent Reynouard, 46 yaşında bir matematik öğretmeni ve tüm dünyada neo-nazi olarak tanınıyor.
2007 yılında, yine ‘Yahudi Soykırımı’ yapanları protesto ettiği için, 1 yıl hapis ve 10 000 Euros para cezasına çarptırılıyor ve Belçika’da sığınmacı olarak bulunduğu sırada, sınırdışı edilimesi üzerine, gelip cezasını çekiyor.
2014 yılı başında Normandiya Çıkarması’nın 70nci yılı dolayısıyla aşırı-sağcı bir sitede, bir video yayınlaması nedeniyle Coutances (Manche) Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından 2 yıl hapse mahkum ediliyor.
Ancak aynı mahkemenin savcısı, Renaud Gaudel, mahkemenin kararına itiraz edip, bir üst mahkemeye (Cours d’Appel) başvuruyor. Savcı’ya göre, bu kararın yasal dayanağı yok. Çünkü inkâra ceza yasasında bir yıldan fazla hapis öngörülmemiştir. Orada öngörülen « bir yıl hapis 35 000 Euros para cezası »dır.
Üst mahkeme « İki yıl hapis ve 5000 Euros para cezası »nda diretince, Reynouard, Temyiz’e gidiyor ve Temyiz Mahkemesi (Cours de Cassation) de Anayasa’nın Basın’la ilgili 24bis maddesinin « yasa ve adalet bakımından bir eşitsizlik yaratmaya açık » olduğu sonucuna varıyor ve bunun ancak Anayasa Mahkemesi’nce bir karara bağlanabileceğine hükmediyor. Buna, Anayasanın önceliği sorunu (Question prioritaire de constitutionnalité-QPC) deniyor.
Gayssot Yasası
1990 tarihli Gayssot yasası, Nuremberg Uluslararası Askerî Mahkemesi kararlarına dayandırılmaktadır ama hiçbir ‘yasa koyucu’nun kararına gönderme yapmamaktadır. Zaten, tam da bu nedenle, yasanın bu konumu, bugüne değin, en az beş kez QPC, yani Anayasaya Aykırılık Sorunu gerekçesiyle gündeme gelmiş ve her kezinde reddedilmişti.
Gerçekten de, Fransa’da gerek Zencilere ve gerekse Ermeniler’e karşı işlenen kırımlar, ‘insanlık suçu’ olarak kabul edilmiş olmalarına karşın hâlâ (!) cezai bir yaptırımı bulunmamaktadır.
28 Şubat 2012’de, ‘Ermeni Soykırımı’na getirilmek istenen ‘cezai yaptırım’lı yasa önerisi, Anayasa Mahkemesi’nce, özellikle Paris sokaklarında 50 000’e yakın Türk’ün, ‘Büyük Yürüyüşü’ sonucunda, “ifade özgürlüğü” kapsamında değerlendirilerek ‘anayasaya aykırı’ bulunmuştu.
İşte bu tarihten sonra, Gayssot Yasası’nın anayasaya aykırılığı daha çok tartışılmaya başlandı.
Gayssot Yasası’na benzer kararlar
Gayssot Yasası’nın birinci maddesi, “bir etni, bir ulus, bir ırk ya da bir dine ait olup olmamaya dayandırılacak her türlü ‘ayırımcılık’ yasaktır”, diyor.
Yasa, aynı zamanda ‘Irkçılığı’ yasaklayan 1972 tarihli ‘Pleven Yasası’ ile 1965 tarihli Birleşmiş Milletler’in ‘Irk Ayrımcılığı’nın ortadan kaldırılması antlaşmasına gönderme yapmaktadır.
30 Ocak 2003 tarihinde Avrupa Konseyi de, “Bilişim sistemleri aracılığıyla yapılacak her türlü ırkçı eylem ve yabancı düşmanlığı”nı, 1 Mart 2006 tarihinde yürürlüğe girecek olan, “İnsanlığa karşı soykırım ya da kırımların inkârı, açıkca küçümsenmesi, övülmesi ya da onaylanması”nı yasaklayan bir protokole bağlamış bulunmaktadır.
Bu protokolü, 27 Şubat 2014 tarihinde Avrupa Konseyi’nin 36 üyesi, Güney Afrika ve Kanada imzalamış; Hırvatistan, Danimarka, Finlandiya, Karadağ, Norveç, Hollanda ve Romanya ise kendi ‘çekince’ (rezerv)lerini koyarak imzalamışlardır.
Sadece İngiltere’nin bu konularla ilgili bir yasası bulunmamakta, ABD’nin de kendisinin başkanlık etmediği hiçbir uluslararası kararı onaylamak gibi alışkanlığı bulunmamaktadır.
Gayssot Yasasına karşıt görüşler
Tarihçi Pierre Vidal-Naquet’in deyişiyle, ‘tarihçilerin çoğunluğu’nu oluşturan Pierre Nora, François Furet, François Bédrida gibi tarihçiler, Paul Ricoeur gibi filozoflar, Michel Tournier, Michel Jouellebecq, Jean Danile ve Alain Robbe-Grillet gibi yazarlar, Philippe Bilger gibi hukukçular ve Phlippe Tesson, Ivan Rioufol gibi gazeteciler, 4 Mayıs 1996’da, Gayssot yasasına karşı görüş bildirmişlerdi.
Tarihçi Max Gallo ise, parlamentoların tarihin şurası öğretilecek burası öğretilmeyecek diye bir karar almasının kabul edilemez olduğunu ileri sürmektedir.
Tarihçi Claude Liauzu da, « Biz Gayssot yasasına karşı değil, onun ‘araştırma özgürlüğünü’ kısıtlamasına karşıyız » demektedir : ‘İnkârcılığın çatışması’ yerine bu alanda ‘düşünceler çatışmalıdır’.
Noam Chomsky ise, kendince, bir yasanın ‘tarihsel gerçeklik’ tanımlamasının Stalinizm ve Nazizm’i çağrıştırdığını ileri sürmektedir.
O arada Robert Badinter ve Eric Zemmour da, ilke olarak, ‘Fransa Ermeni soykırımını tanır’ türü ‘anısal yasalar’ın tümüne karşıdırlar.
Bu tür yasalar, ‘resmî gerçeklik’ler yaratmakta olup, “bilimsel gerçeklik’lerin araştırılmasına engel olmaktadırlar.
8 Ocak 2016’nın önemi
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 28 Ocak 2015 tarihli oturumunda, ‘Perinçek Davası’yla ilgili olarak aldığı karardan sonra, Fransız Anayasa Mahkemesi’nin kararı, ‘soykırım’ları tanıma ve ‘inkâr’ı konusunda önemli bir ‘dönüm noktası olacaktır.
Anayasa Mahkemesi, açıktır ki, ‘usûl’den değil ama ‘öz’den konuyu ele alacaktır.
Ve Gayssot yasasının ‘güncelleştirilip güncelleştirilmeyeceğine’ de yol açacaktır.
Vincent Reynouard tarafı, yasanın açıkça ‘iptal’ini talep etmektedir.
Ne ‘inkârcı’ ve ne de ‘anti-semit’ olmayanlar ise, ‘Ermeni ve Rwanda Soykırımları’nın da tanınmasını ‘beklemekte’dirler.
Her koşulda Fransa Anayasa Mahkemesi, önemli bir ‘sınav’dan geçecektir.
Bakalım ne denli ‘hukuksal’ bir karar alacak?
Habip Hamza Erdem