Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK), Toplu Konut İdaresi’nin (TOKİ), kendi iştiraki olan ve KEY hesaplarını barındıran Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’na (GYO) arazi satış işlemi için, aracı olan Eskidji Müzayedecilik’e 1,7 milyon YTL komisyon ödendiğini belirledi.

YDK’nın uyarısı üzerine 1,7 milyon YTL’yi Eskidji’den geri isteyen Emlak Konut GYO’nun bu talebinin reddedilmesine rağmen TOKİ, Eskidji ile olan anlaşmasını dördüncü kez uzatarak Ekim 2008’e kadar çalışmak üzere yeniden sözleşme imzaladı.
Başbakanlık YDK’nın 8 Ocak 2008 olur tarihli TOKİ 2006 Yılı Raporu TBMM’ye sunuldu. ANKA’nın ulaştığı rapora göre süreç şöyle gelişti:

2003 yılında TOKİ tarafından gayrimenkul satışlarıyla ilgili olarak Türkiye genelinde reklam, tanıtım, pazarlama ve satış hizmetlerinde güçleri bilinen 4 firmaya davet mektupları gönderildi. İhaleye 2 firma katıldı. Bu firmalar arasından Eskidji Müzayedecilik Ticaret A.Ş.’nin teklifi İhale Komisyonu tarafından uygun görüldü ve 3 Ekim 2003 tarihinde firma ile bir yıl süreli “Arsa Satış Sözleşmesi” imzalandı.

-TOKİ’YE KOMİSYON ÖDEME ENGELİ-

Sözleşmenin 4. maddesinde arsaların satışına aracılık edecek firmaya, TOKİ tarafından komisyon ya da ücret adı altında herhangi bir ödemede bulunulmayacağı, 7. maddesinde ise alıcının teklif bedeli üzerinde firmaya yüzde 2 komisyon ve KDV ödeyeceği hükümleri konuldu. Öte yandan, Eskidji Müzayedecilik tarafından TOKİ’ye gönderilen 6 Eylül 2005 tarihli yazıda, İdarenin iştiraki Emlak GYO’nun ihalelerde taşınmaz satın alması halinde herhangi bir komisyon ve masraf tahakkuk ettirilmeyeceği bildirildi.

TOKİ’nin Emlak Konut GYO’ya yaptığı satışların incelemesinden, 22 Mart 2005 tarihinde açık artırma yöntemiyle İstanbul Esenler İkitelli Mahallesindeki dört ayrı taşınmazın 67 milyon YTL’ye satışının yapıldığı, bu tutar üzerinden şirket tarafından aracı firmaya 1 milyon 581 bin 200 YTL komisyon ödendiği anlaşıldı. 26 Mayıs 2005’te de aynı bölgede dört ayrı taşınmaz için 5,3 milyon YTL’lik satış yapıldı ve aracı firmaya 124 bin 372 YTL komisyon ödendi.

-KEY HESAPLARININ BULUNDUĞU ŞİRKET-

YDK, Emlak Konut GYO’nun; TOKİ’nin iştiraki konumunda bulunduğu, TOKİ’nin KEY hesaplarını mali ve idari haklarını temsil etmesi nedeniyle sermayesinin yüzde 99,9’unun TOKİ tarafından kontrol edildiği, şirket yönetim kurul ve denetim kurulu üyelerinin tamamının seçimi ve atanmasının TOKİ tarafından gerçekleştirildiği, TOKİ Başkanının aynı zamanda Emlak Konut GYO Yönetim Kurulu başkanlığı görevini yürüttüğüne dikkat çekti.

YDK, KEY hesaplarından alacaklı olan hak sahipleri adına oy haklarının kullanılması ve mali hakların korunmasıyla sınırlı temsil yetkisinin TOKİ’ye verilmesi doğrultusunda, şirket tarafından TOKİ’den satın alınan arsalar için aracı firmaya komisyon ödenmesinin bu hakların kullanımının korunmasında yeteri kadar dikkatli hareket edilmediğini gösterdiğini vurguladı.

-1,7 MİLYON YTL GERİ İSTENDİ ANCAK ALINAMADI-

YDK’nın uyarısı üzerine, şirketin firmaya ödediği toplam 1,7 milyon YTL tutarındaki komisyon, Emlak Konut Gayrimenkul GYO’nun 22 Aralık 2006 tarihli yazısı ile Eskidji Müzayedecilik Ticaret A.Ş.’den talep edildi. Eskidji Müzayedecilik’in 26 Aralık 2006 tarihli cevap yazısında “1,5 yıl önceki satışlardan kaynaklanan komisyonların iadesinin mümkün ve yasal olmadığından hareketle talebinizin yerine getirilmesi mümkün görülmemiştir” ifadelerine yer verildi.

YDK ayrıca, TOKİ’nin iştiraki konumundaki Emlak Konut GYO’ya büyük kısmı İstanbul’da olmak üzere 2006 ve 2007 yıllarında 1,06 milyar YTL tutarında arsa satışı yapıldığını tespit etti.

-1,7 MİLYON YTL’Yİ VERMEYEN ŞİRKETLE YENİ SÖZLEŞME-

Süreç böyle gelişmişken, TOKİ mülkiyetinde bulunan ve üzerinde proje geliştirilmeyecek olan arsaların satışına devam edileceği belirtilerek, Eskidji Müzayedecilik’le arsa satışları ile ilgili olarak yapılan sözleşmenin dördüncü kez, 3 Eylül 2007 tarihli Başkanlık Oluru ile 3 Ekim 2008 tarihine kadar uzatıldığı belirlendi.

Raporda, “Söz konusu sözleşmenin 15. maddesinde, taraflar arasında mutabakat sağlanması halinde sözleşme bitiminde süre uzatımı yapılabileceği hükmü yer almaktadır. Ancak, İdarenin iştiraki Emlak Konut GYO’nun satın almış olduğu arsalar için ödemiş olduğu komisyonun geri iade edilmemesine rağmen ilgili şirketle sürenin dördüncü kez bir yıl daha uzatılması hususunun yeniden değerlendirilmesi önerilir” denildi.

---

- Kaynak -