Türkçe Yer Adlarına Suikast


Yıllar önce; özellikle Doğu ve Güneydoğu’da isimleri değiştirilen köylere eski adların verilmesi İçişleri Bakanlığı’nın gündemine alınmıştı.

Daha sonra Bakanlığın, değiştirilen bütün isimlerin kürtçe olduğu zannıyla hareket ettiği, Doğu ve Güneydoğu’da yaşayan vatandaşlarımızı memnun etmek için böyle bir projeyi benimsediği anlaşıldı.

1960’ta başlayan ve 1970’li yıllarda hızlanarak devam eden köylere isim uydurma çabasının daha çok Türkçe yer adlarını hedef aldığı bilinmektedir.

Herhalde, özbeöz Türkler’in yaşadıkları bölgeleri hâlâ ve resmen Kilikya, Kapadokya, Trakya, Rumeli isimleriyle niteleyen gaflet ve dalalet içindeki bir devlet idaresinin, yer adlarını Türkçeleştirmek gibi bir çabası olduğu düşünülemez.

Uyku hâlinde göreve başlayıp, uyku hâlinde görevden ayrılan Bakanların, önlerine konan evrakı bir noter gibi tasdik etmeleri sebebiyle, binlerce köyün Türk tarih, kültür ve mitolojisiyle ilgili isimleri, ya cahillik, ama daha çok hainlik sebebiyle değiştirilmiştir.

Meselâ Tunceli’nin Çemişgezek ilçesine bağlı Türkkaravenk köyünün adı Aşagıbudak, gene Çemişgezek ilçesine bağlı Türkvartinik köyünün adı Yukarıdemirbük oluvermiştir.

Tunceli’nin Hozat ilçesine bağlı Türktanır köyü katliamdan kurtulmuştur ama Diyarbakır’ın Bismil ilçesine bağlı Türkdarlu köyü Aşağıdarlu; Kars’ın Digor ilçesine bağlı Türkeşen köyü, Kırdamı, Ağrı’nın Eleşkirt ilçesine bağlı Türkali köyü Dikendere oluvermiştir!

Hatay’ın Reyhanlı ilçesiyle, Mardin’deki Reyhaniye, Reyhanlı Türkmen aşiretince kurulmuştur. Fakat Reyhaniye’nin ismi bir anda Fesleğen haline getirilerek Türklükle alâkası kesilmek istenmiştir.

Kars’ın Ardahan ve Göle ilçeleriyle, Ağrı’nın Tutak ilçesine bağlı üç köy Hive adını taşımaktadır. Bu üç köy de Hive Hanlığı’na bağlı Türkmenler tarafından kurulmuştur. Ama üçünün de adı değiştirilmiştir!

Kacarlar, İran’da hanedan kurmuş büyük bir Türk aşiretinin adıdır. Tunceli’nin Mazgirt, Urfa’nın Bozova, Elazığ’ın Palu ilçelerindeki Kacar köylerinin adı da maalesef değişen isimler arasındadır.

Biz bu listeyi kitap hacminde uzatabiliriz. Bu isimler o bölgenin tapusudur ve aynı zamanda kendilerine ayrı bir ırk şuuru verilmek istenen Kürtlerin de Türklüğünü gösterir.

İçişleri Bakanlığı, isim değiştirmek konusunda hukuken yetkilidir ama bu görev Bakanlıktaki bürokratlara emanet edilemez, köylere eski isimleri verilecek ise mutlaka ama mutlaka Tahrir Defterleri’ni, Selçuklu ve Osmanlı iskânlarını incelemek gibi bir mecburiyet vardır. Çünkü halkın bildiği yer adlarının birçoğu özgün isimler değildir. Zaman içinde Beydili, Badıllı, Salur Salan, Çepni, Cebi olarak telaffuz edilmeye başlanmıştır. O halde kararın bir bilimsel kurula ait olması şarttır.


Necdet SEVİNÇ, Yeniçağ, 23 Kasım 2004