Türkiye, İngiltere'nin çöplüğü mü?

Ülkemizde “aşırı plastik kullanılıyor, her yer plastik oldu” diye marketten alışveriş yapınca 25 kuruş poşet parası isteniyor ya… Ülke diyet yaparken baklava yiyor, üzerine şerbet içiyor.

Çevre duyarlılığı ayağına plastik poşeti 25 kuruşa satan Türkiye, İngiltere'den plastik çöp ithal ediyor. Kasım 2017-Ekim 2018 arasında “80 bin ton plastik çöp” satın aldı. Dünyada İngiltere'nin en çok çöpünü alan “ikinci ülke” madalyasını göğsüne taktı!

* * *

Peki, Türkiye nasıl dünya devi oldu çöpte? Çin, İngiltere'den plastik çöp alımını yasakladı. İngiltere bu plastik çöpleri bir yere kakalayacaktı. Her alanda dünya liderliğine oynayan güzel ülkem bu açığı kapadı!

Birinci ülke kim? Malezya… Zira bu işler biraz karışık Malezya'da… Aldığı plastik atıkları sözde geri dönüşüme yolluyor. Yolladığı falan yok, bildiğin yakıyor! Denilen o ki, Malezya'nın bu çöpleri alması için birileri “el altından para alıyor.”

* * *

Bu durumu taa Türkiye'den ben anladığıma göre, Malezyalılar da biliyor haliyle. Nitekim artan tepkiler üzerine Malezya hükümeti de yurtdışından plastik çöp alımını sınırlamaya yönelik bir çalışma yürütüyor. Üç yıl içinde çöp alımının tamamen bitirilmesi hedefleniyor.

Gelelim Türkiye'ye… Ücretli poşet, çevre, doğa falan hikaye… Ayrıştırma işlemi için harcanan enerji ve bunun yol açtığı çevre kirliliği aslında elde edilen kazançtan daha fazlasını götürüyor.

* * *

Uluslararası Science Dergisi'nde yayımlanan araştırmaya göre, Türkiye plastik atıkları geri dönüştürme konusunda en başarısız ilk 20 ülke arasında…

OECD verileri Türkiye'nin çöpünün sadece yüzde 1'ini geri dönüşüme yolladığını, gerisini ise katı atık sahasına gönderdiğini söylüyor.

Onlar yabancı kaynaklar… Türkiye İstatistik Kurumu'na göre bütün çöplerin sadece yüzde 10'u geri dönüşüme gönderiliyor. Bunların çoğunu kağıt ve türevleri oluşturuyor.

* * *

Sanki kendi çöpümüzün tamamını geri dönüşümde kullanabiliyormuşuz gibi Türkiye gemilerle plastik atık ithal ediyor! Bu süreç 2005'den beri artarak devam ediyor.

Atık plastiklerin hangi işlemlerden geçiriliyor? Geri kazanımda nerelerde kullanılıyor? Yok! Kamuoyundan gizleniyor.

Sahi İngiltere neden dönüştüremiyor da bize yolluyor? Bizim teknolojimiz onlardan daha mı iyi? İlla vardır bir sebebi… Malezya örneğine dikkat edilmeli!

* * *

Nitekim Türkiye sahilleri tüm Akdeniz'in en kirlileri… Su değil sanki mikro plastik denizi… Esas ilginci Türkiye'de satılan 16 farklı markanın sofra tuzu örnekleri… İncelendi… Tamamında mikro plastik bulundu.

O kadar küçükler ki, gözle görünmüyor insan vücuduna su ve yiyecek yoluyla giriyor. Kana karışıyor. Sonrasında organ iflas ediyor, kanser artıyor!

Soran olursa ortamlarda “çevreyi koruyoruz” dersin. Plastik çöpü ithal edersin. Tebriklerimi lütfen kabul edin.

Murat MURATOĞLU, 2 Şubat 2019
sozcumuratoglu@gmail.com