ULUSAL ÖZGÜRLÜK VE ADALET PROGRAMI
Türkiye’de Adalet ve Kalkınma Partisi’nin adındaki ‘adalet’ ve ‘kalkınma’ ya da herhangi bir ‘Millî Hükûmet Programı’nın ‘ulusal bağımsızlık’ ve ‘adalet’ tanımlarından ayrı olarak, Fransa’da ‘ulusal egemenlik’ ve ‘toplumsal adalet’ isteyen bir partinin programına bakalım.
Program 458 sayfa olmasına karşın, özü on maddede özetlenmiş:
I- Son kırk yıl boyunca uygulanmakta olan ‘tüm neoliberal reformlar’ iptal edilecektir. Yani, 1980 sonrası ‘mondialisation’ adına dayatılan tüm reformlar rafa kaldırılacaktır.
II- Politik, askerî ve diplomatik alanlarda Fransa’nın ‘egemenliği yeniden kazanılacak’tır. Bunun için başta Avrupa Birliği olmak üzere NATO ve diğer tüm ‘mondialisation’ bağlarından kurtulmak gerekmektedir. Uluslararası ilişkilerde yeni bir ‘birlikte-kalkınma’ (co-développement) modeline geçilecektir.
III- Avro’dan çıkılacak ve ülkenin parasal ve finansal egemenliği yeniden kazanılacaktır. Borsa ve dış borçlar yeniden yapılandırılacaktır.
IV- Ekonomik ve sanayi alanında yeniden ‘ulusal egemenlik’ kazanılacaktır. Büyük sanayi, hizmet ve medya kuruluşları, 1848 Havana Şartı çerçevesinde, korumacılık önlemleriyle, üretim, dağıtım ve tüketim biçimleri, çevresel, toplumsal ve demokratik gelişmeler de dikkate alınarak, yeniden yapılandırılacaktır.
V- Malî egemenlik yeniden kazanılacaktır. Katma değerin bölüşümü emekten yana çevrilecek ve ‘eşitlik politikaları’ oluşturulacaktır.
VI- Son çözümlemede Devlet işveren olacak, tam istihdamın sağlanmasına engel olan tüm yasalar değiştirilecektir.
VII- Toplumsal adaletin sağlanmasına yönelik olarak tüm sosyal güvenlik ve kamu hizmetleri, yeniden düzenlenecek ve yeniden kurumlaştırılacaktır.
VIII- Biyolojik çeşitlilik ev yeraltı kaynakları korunarak, tarımsal köylülüğün desteklenmesiyle, ülkenin beslenme konusunda ‘kendine yeterliği’ sağlanacak; nükleer atılımla enerjide özerklik sağlanacaktır.
IX- Eğitim ve öğretim yeniden yapılandırılacak, Fransız dili ve kültürüne katkı yapacak araştırmalara ağırlık verilecektir.
X- Toplumun ‘genel çıkar’larını garanti altına alacak, kamusal özgürlükler, demokrasi, laiklik ve hukukun üstünlüğü alanında Cumhuriyet Devleti yeniden kurulacaktır.
Şimdi karşımızda, Fransa gibi emperyalist bir ülkenin olduğunu, ama gerek ‘Büyük Bunalım’ (2008) ve gerekse Avrupa Birliği yaptırımları sonucunda ‘açmaz’a düşmüş bir Devlet’in bulunduğunu unutmayalım.
Önerilen program, ‘sistem-dışı’ bir yaklaşım olup, Türkiye’de pek bilinmeyen ya da genel olarak yanlış bilinen, sosyalist-komünist bir ‘sistem’ de önermemektedir.
Sözcüğün tam anlamıyla ‘demokratik’tir.
Değil mi ki, demokrasi, diğer tüm kavramlar gibi, ‘durağan’ değil ‘devingen’ bir kavramdır.
Kaldı ki, Fransa’da alttan alta bir VI.Cumhuriyet arayışı da gözlemlenmekte ve bu satırların yazarı da onu yakından izlemektedir.
Bu tümceden olarak, Cumhuriyet de, devingen ve gelişen bir ‘kavram’dır.
Ve yukarıda sıralanan on maddelik bir ‘ulusal kalkınma ve adalet’ programında, Türkiye Cumhuriyeti’ne de uygun düşecek başlıkların olduğuna kuşku yoktur.
Bize kalsa, tüm maddelerin eksiksiz uygulanması gerekmektedir.
Özellikle de, ‘tarımsal köylülük’ maddesi, olduğu gibi uygulanmalıdır.
Bu satırların yazarına da bir traktör verilecek olsa, itiraz görmeyeceğini de ekleyebiliriz örneğin..
Gelecek bölümlerde, bu 458 sayfalık ‘program’ın ayrıntılarına girilecek ve uygulanmasına engeller konusuna da değinilecektir.
Ve belki, en çok da ‘esin kaynağı’ merak edilebilecektir.
Hayır ne 1789, ne 1848 ve ne de 1870 Devrimleri değildir.
Çünkü onlar gereğince ‘içselleştirilmiştir’.
Programın esin kaynağı 1944 yılındaki Ulusal Direniş Konseyi’nin [Conseil National de la Résistance (CNR)] programıdır.
Şöyle de söylenebilir; eğer harhangi bir ulus, denildiği üzere bir beka sorunuyla karşı karşıya kalmışsa ve ona direnme gücü varsa, yönetime gelindiği zaman uygulanacak ‘program’ın da, direnişin başında açıklanması gerekmektedir.
Başka partilerin kendi programına gelmesi de beklenebilir.
Ancak, doğru ve uygulanabilir bir ‘program’ çerçevesinde ‘birleşmek’ de önerilebilir.
Ne ki, biz bu ‘derin’ konulara girmeden, daha çok herhangi bir programın ne denli ‘ulusal’, ‘demokratik’ ve ‘adil’ olabileceği üzerinde duracağız.
(Sürecek)
Habip Hamza Erdem